Krzeczyn Wielki – kościół parafialny

Historia

   Kościół w Krzeczynie Wielkim (Gross Krichen) wzniesiono prawdopodobnie w drugiej połowie XIII wieku lub w pierwszej połowie XIV stulecia. Pierwsza informacja pośrednia o nim odnotowana została w źródłach pisanych dopiero w 1373 roku, kiedy to wspomniany został Johannes, proboszcz “in Crychin”. Kolejna wzmianka źródłowa dotyczyła roku 1399 i miejscowego plebana o imieniu Henricus. Pod koniec pierwszej  ćwierci XVI wieku kościół przejęty został przez społeczność protestancką, która w kolejnym stuleciu przeprowadziła jego nowożytną przebudowę. W okresie tym do kościoła dobudowano też kaplicę – mauzoleum. Remont odnotowany został w 1860 roku. Po zniszczeniach z czasów drugiej wojny światowej kościół był remontowany dopiero w latach 1959-1960. Wraz z powrotem w ręce katolików zmienił wezwanie na  św. Marii Dominiki Mazzarello.

Architektura

   Kościół utworzono jako budowlę orientowaną względem stron świata, wzniesioną na planie prostokąta, jednonawową, z wyodrębnionym i także prostokątnym, lecz węższym i niższym prezbiterium. Od strony zachodniej wzniesiona została masywna czworoboczna wieża, a do prezbiterium od strony północnej przystawiono zakrystię. Ani nawa ani prezbiterium nie zostały opięte przyporami, nie wiadomo więc czy w tym drugim pierwotnie znajdowało się sklepienie. Nawa najpewniej przykryta była drewnianym stropem.

Stan obecny

   Kościół zachował do czasów współczesnych układ przestrzenny typowy dla wiejskich świątyń parafialnych z XIII/XIV wieku (prostokątna nawa z niższym i węższym prostokątnym prezbiterium). Budowla wyróżnia się wyjątkowo masywną wieżą zachodnią, obecnie jedyną pozbawioną tynków. Główny portal wejściowy ma cechy gotyckie, ale niestety wszystkie okna kościoła zostały przekształcone i powiększone. Kaplica południowa ze sklepieniem opartym na centralnym słupie jest dodatkiem nowożytnym.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Zabytki sztuki w Polsce. Śląsk, red. S.Brzezicki, C.Nielsen, Warszawa 2006.