Historia
Gotycki kościół św. Ducha wzniesiony został w drugiej połowie XV wieku, na miejscu starszej fundacji z 1385 roku. Fundatorem i dobroczyńcą kościoła oraz wybudowanego obok niego przytułku były władze miejskie. Około 1620 roku świątynia została przebudowana, przekształcono wówczas między innymi szczyt zachodni. W 1655 roku kościół uległ spaleniu podczas potopu szwedzkiego, odbudowano go natomiast dopiero w 1698 roku. W czasie okupacji niemieckiej świątynię splądrowano i zamieniono na magazyn wojskowy. W 1944 roku ponownie ją otwarto lecz wyłącznie dla żołnierzy niemieckich. Po drugiej wojnie światowej rozpoczęto renowację zabytkowej budowli.
Architektura
Kościół usytuowany został poza miejskimi murami obronnymi, na dawnym przedmieściu, przy szlaku wiodącym do Poznania. Od drugiej połowy XV wieku była to budowla ceglana, wzniesiona w wątku gotyckim, jednonawowa, o wymiarach 8,7 x 20 metrów, bez wydzielonego zewnętrznie z bryły prezbiterium, na wschodzie zamknięta trójbocznie. Przy wschodniej części ściany północnej utworzona została czworoboczna zakrystia. Ściany od zewnątrz wzmocniono przyporami, ustawionymi prostopadle do osi za wyjątkiem ukośnie położonych przypór narożnych. Fasada zachodnia pierwotnie ozdobiona była szczytem o blendowej dekoracji, poniżej którego umieszczono portal wejściowy. Drugie wejście umieszczono w ścianie południowej.
Stan obecny
Kościół zachował gotycką bryłę i układ przestrzenny niewielkiej budowli salowej z prostokątną zakrystią od północy. W okresie nowożytnym przekształceniu uległ szczyt zachodni oraz forma wszystkich okien i portali. Wnętrze w większości posiada dziś wystrój barokowy.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Maluśkiewicz P., Gotyckie kościoły w Wielkopolsce, Poznań 2008.
Tomala J., Murowana architektura romańska i gotycka w Wielkopolsce, tom 1, architektura sakralna, Kalisz 2007.