Historia
Wieś Klecie (Klettendorf) założona została najpóźniej pod koniec XIV wieku. Dom podcieniowy Dawida Zimmermanna zbudowany został w niej w połowie XVIII wieku, a następnie powiększony i wyremontowany w kolejnym stuleciu. Przed końcem II wojny światowej budynek należał do rodziny Wiehlerów. W latach 50-tych XX wieku funkcjonowało w nim przedszkole, kawiarnia, a następnie świetlica wiejska. Część budynku w latach 70-tych XX wieku została przejęta przez skarb państwa, a następnie w 1991 roku przez gminę Stare Pole.
Architektura
Zlokalizowany w centrum wsi Klecie, dom podcieniowy wzniesiono jako budowlę dwukondygnacyjną, na planie prostokąta, zbudowaną w konstrukcji ryglowej, z wystawką wspieraną dziewięcioma drewnianymi słupami, połączonymi ze sobą profilowanymi mieczami tworzącymi arkady. Całość przykryta została dachem dwuspadowym, przedłużonym po około stu latach funkcjonowania, gdy dom przedłużono od strony zachodniej do formy czworoboku zbliżonego do kwadratu.
Ściany wykonywane w technice ryglowej miały złożoną konstrukcję składającą się z drewnianych elementów nośnych, którymi były poziome belki zwane podwalinami (belki oparte na fundamencie) i nazywane oczepami (belki górne zamykające ściany), między którymi ustawiano drewniane słupy. W odróżnieniu od techniki szachulcowej, w której wypełnieniem ścian była mieszanka gliny, słomy lub trzciny, w technice ryglowej stosowano cegły. Co charakterystyczne belki odgrywały zarówno funkcję konstrukcyjną, jak i dekoracyjną.
Wnętrze przyziemia dostępne było z podcienia, z którego drzwi wiodły do sieni z klatką schodową; istniały także drzwi zachodnie na boczne podwórko, później wiodące do dobudowanej części domu. Ponadto na parterze znajdowały się trzy większe pomieszczenia gospodarcze i kuchnia z paleniskiem, a na piętrze pomieszczenia mieszkalne. Bezpośrednio pod dachem funkcjonowały pomieszczenia poddasza, w tym jedno duże zlokalizowane nad arkadami podcienia.
Stan obecny
Dom Zimmermanna obecnie jest po części własnością gminną, a część domu stanowi własność prywatną. Pomimo późnej daty budowy został umieszczony w niniejszym serwisie, ze względu na małe przeobrażenia ryglowej techniki budowy od czasów średniowiecza.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Schmid B., Bau-und Kunstdenkmäler des Kreises Marienburg, Die Städte Neuteich und Tiegenhof und die lädlichen Ortschaften, Danzig 1919.