Historia
Wieś Dąbrowa (niem. Damerau) potwierdzona została źródłowo w roku 1271, kiedy to na prośbę opata klasztoru w Bukowie dokument wystawił książę Wisław II. Kościół w Dąbrowie zbudowany został dużo później, około połowy XV wieku. Jako pierwsze wzniesiono prezbiterium, w drugiej połowie tamtego stulecia zbudowano nawę, a pod koniec XV wieku wieżę. Kilka lub kilkanaście lat później, w 1507 roku, we wsi powołano parafię. W połowie XIX wieku po stronie południowej do kościoła dobudowano brzydki aneks mieszczący zakrystię i lożę kolatorską.
Architektura
Kościół zbudowano z cegły i polnego kamienia, a także z uszkodzonych kamieni młyńskich, wtopionych w skrajne zachodnie przęsło. Uzyskał formę budowli orientowanej względem stron świata, jednonawowej, na planie prostokąta z wyodrębnionym, węższym prezbiterium, zamkniętym od wschodu trójbocznie. Od przeciwnej, zachodniej strony usytuowana została na osi korpusu czworoboczna wieża.
Całość kościoła poza wieżą wzmocniono przyporami, pomiędzy którymi przepruto ostrołukowe okna. Ponadto w elewacjach zewnętrznych utworzono poziome i pionowe odsadzki, widoczne zwłaszcza w ścianie wschodniej i południowej nawy, wskazujące na niewielkie zmiany planu w trakcie budowy. Szczyt wschodni nawy ponad dachem prezbiterium rozczłonkowano czternastoma smukłymi blendami o zamknięciach dwuramiennych (dwa boki trójkąta).
Wewnątrz ani w prezbiterium, ani tym bardziej w nawie nie zamierzano budować sklepień, na co wskazywał brak łuków tarczowych, choć mury kościoła wzmocniono licznymi przyporami. Ich układ był nieregularny, o wiele większe zagęszczenie zastosowano we wschodniej części ściany północnej korpusu, co także mogło oznaczać brak planów zasklepienia budowli.
Stan obecny
Kościół posiada do dziś ciekawy, jak na wiejskie świątynie parafialne Pomorza układ, będący redukcją formy kościoła cysterskiego z Bukowa Pomorskiego (bez istotnych zmian powtórzono jedynie rzut prezbiterium, trójnawowy korpus zastąpiono pojedynczą nawą, a budowy sklepień nie brano pod uwagę). Niestety kościół z Dąbrowy został częściowo przekształcony w okresie nowożytnym, przede wszystkim za sprawą wielkiego aneksu południowego, który przysłonił dużą część średniowiecznej bryły kościoła i spowodował konieczność wyburzenia wschodniej części ściany południowej nawy. Ponadto zmodernizowane zostały wszystkie otwory okienne w nawie i prezbiterium.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Die Bau- und Kunstdenkmäler des Regierungs-Bezirks Köslin, Die Kreise Köslin, Kolberg-Körlin, Belgard und Schlawe, Kreis Schlawe, red. L.Böttger, Stettin 1892.
Kubicki D., Gotyckie świątynie powiatów koszalińskiego i kołobrzeskiego, Pelplin 2001.
Ober M., Gotyckie kościoły wiejskie okolic Darłowa, „Historia i kultura Ziemi Sławieńskiej”, tom VI, Gmina Darłowo, Sławno 2007.