Rujiena – zamek zakonny Rujen

Historia

   Za datę powstania zamku podaje się rok 1263, nie wiadomo jednak czy już wtedy było to założenie murowane. Strzegł on wówczas granicy między zakonem krzyżackim a dominium arcybiskupów ryskich. Służył również jako punkt składu zapasów i miejsce schronienia dla okolicznej ludności.  Nie był to ośrodek wysokiej rangi, dlatego pierwsza wzmianka źródłowa o nim pojawiła się dopiero z 1499 roku. W 1481 roku Rujen zostało spalone przez wojska Iwana Groźnego, jednak zniszczenia nie mogły być duże, gdyż zamek szybko wyremontowano, a już w 1526 wybrano na miejsce ważnych negocjacji, dotyczących uznania przez Rygę nowego arcybiskupa Jana Blankfelda. Pod koniec istnienia władztwa krzyżackiego w Inflantach Rujen podniesiono nawet do rangi komturii. Jego jedynym w historii komturem został Heinrich von Galen, który urzędował do 1560 roku, kiedy to zamek zniszczyli Rosjanie. W kolejnych latach Rujiena znalazła się w granicach państwa polsko – litewskiego, a od lat 20-tych XVII wieku należała do Szwecji. Jeśli zamek jeszcze wtedy funkcjonował to z pewnością całkowicie został zniszczony na początku XVIII wieku w czasie wielkiej wojny północnej.

Architektura

   Średniowieczna forma zamku ograniczała się do otoczonego murem i przekopem dziedzińca o wydłużonym z grubsza owalnym planie, na teren którego prowadziły dwie bramy: główna od strony zachodniej i mniejsza furta od strony południowej. Ta ostatnie skierowana była nad rzekę, zapewniającą ochronę południowej stronie zamku. Obwód wzniesionych z kamieni polnych murów poprowadzono blisko krawędzi stoków wzgórza. Wzmocniony był on występującą przed lico murów półkolistą wieżą, prawdopodobnie przystosowaną już do obrony ogniowej, usytuowaną w północnej części zamku, tak iż mogła flankować przekop na dużej części jego długości. Formę wieżową mógł mieć również czworoboczny budynek bramny, wysunięty ku przekopowi po stornie zachodniej. Kamienne zabudowania dziedzińca ograniczała się do kilku domów, przylegających do wewnętrznych ścian murów.

Stan obecny

   Obecnie na zamkowym wzgórzu widoczne są jedynie niewielkie relikty dawnych murów obronnych. Wstęp na teren wzgórza jest wolny.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Borowski T., Miasta, zamki i klasztory. Inflanty, Warszawa 2010.
Tuulse A., Die Burgen in Estland und Lettland, Dorpat 1942.