Historia
Wieża mieszkalna Murmuiža (niem. Muremois) zbudowana została prawdopodobnie przez wasala zakonnego Johanna von Bockhorsta, około drugiej ćwierci lub połowy XVI wieku. Pierwsza wzmianka pisemna o budowli pojawiła się bardzo późno, dopiero w 1601 roku, już po upadku władztwa krzyżackiego nad okolicznymi ziemiami. Majątek Murmuiža nadal jednak należał wówczas do rodziny von Bockhorst. W 1702 roku wieża spłonęła w czasie wielkiej wojny północnej. W kolejnych latach została odbudowana i pełniła funkcje mieszkalne do przełomu XVIII i XIX wieku, kiedy to zaczęto ją wykorzystywać jako spichlerz.
Architektura
Wieżę Muremois zbudowano po południowej stronie rzeki Miegupīte, na planie prostokąta o wymiarach 10,4 x 7,4 metra. Jej mury utworzono z miejscowego kamienia polnego oraz z cegły. Tą drugą wykorzystano do wypełnień, do budowy narożników na poziomie piętra oraz detali architektonicznych, takich jak obramieni okienne i portalowe (ze względu na większą łatwość kształtowania niż twardy granit). Pierwotnie wieża była podpiwniczona i mieściła co najmniej dwie kondygnacje o nieznanym sposobie zwieńczenia.
Parter wieży ze względu na jej niewielkie wymiary nietypowo pełnił funkcje mieszkalne, a nie gospodarcze. Znajdował się w nim narożny kominek południowo – wschodni oraz zejście do piwnicy, zapewne wykorzystywanej jako spiżarnia i skład. Piętro prawdopodobnie służyło jako kaplica. Miało osobne wejście z zewnątrz po drewnianych schodach i przez półkoliście zamknięty, szeroko rozglifiony portal. We wschodniej ścianie znajdował się okulus, natomiast w pozostałych murach szerokie wnęki, niektóre z przebitymi oknami.
Stan obecny
Wieża zachowała do czasów współczesnych pełny obwód murów do wysokości drugiej kondygnacji nadziemnej, co czyni z niej na terenie Łotwy budowlę unikalną, jedną z nielicznych tego typu jakie przetrwały (innym przykładem jest wieża w Nabe). W ścianach zabytku widoczny jest portal wejściowy na piętrze oraz część okien, choć w okresie nowożytnym uległy one zamurowaniu. Wewnątrz prawdopodobnie zachował się kominek na parterze oraz wnęka z misą na wodę święconą na piętrze.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Herrmann C., Burgen in Livland, Petersberg 2023.