Kuldīga – zamek zakonny

Historia

   Pierwsza wzmianka o Gołdyndze (Kuldīga) pochodzi z 1242 roku, kiedy to krzyżacki mistrz krajowy Inflant Dietrich von Grüningen wydał pozwolenie na budowę w tym miejscu, obok spalonego pogańskiego grodu, zamku nazywanego początkowo Jesusborg. Zakon pragnął z niego uczynić bazę wypadową do dalszej ekspansji na południe i umocnić władzę w Kurlandii. Choć ostatecznie Krzyżakom nigdy nie udało się zabezpieczyć bezpośredniej łączności między Prusami a Inflantami, to Gołdynga zachowała ogromne znaczenie jako centrum regionu. Jej pierwszym znanym z imienia komturem był rycerz zakonny Bruno, poświadczony w 1252 roku. Podkreśleniem jego godności była przynależność do nieformalnej rady najwyższych dostojników zakonnych w Inflantach, która doradzała mistrzom krajowym. Źródłem dochodów były natomiast podległe mu ziemie, handel na rzece Windawie i młyn zamkowy.
   Przez całe średniowiecze zamek zachował znaczenie i nie uległ żadnym zniszczeniom, będąc jedną z nielicznych komturii, które jeszcze w drugiej połowie XV wieku posiadała wymaganą regułą zakonną liczbę 12 członków. Po upadku i sekularyzacji inflanckiej gałęzi zakonu krzyżackiego, Gołdynga została jedną z głównych rezydencji książąt Kurlandii i Semigalii. Miasto przeżywało wówczas okres rozkwitu gospodarczego w czasie którego zamek został przebudowany. Jego całkowite zniszczenie nastąpiło na początku XVIII wieku, kiedy to w trakcie wielkiej wojny północnej został zniszczony w czasie walk szwedzko – rosyjskich. Pozostałe ruiny zostały rozebrane na początku XIX wieku.

Architektura

   Zamek w Gołdyndze usytuowano na południowym brzegu rzeki Windawy, która ochraniała go od strony północnej i wschodniej. Składał się on z konwentualnego zamku górnego i otaczającego go gospodarczego podzamcza. Czteroskrzydłowy zamek górny prawdopodobnie wyposażony był w cztery, narożne czworoboczne wieże, a podzamcze w przynajmniej trzy, z czego jedna znajdowała się po północnej stronie, a dwie po południowej. Zabudowa gospodarcza podzamcza przylegała do wewnętrznej strony muru obwodowego.

Stan obecny

   Zamek nie zachował się do czasów współczesnych, Jego fundamenty zakopane są w ziemi, a jedynym dostępnym elementem jest pojedynczy fragment piwnicy zamkowej.

pokaż miejsce na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Borowski T., Miasta, zamki i klasztory. Inflanty, Warszawa 2010.
Tuulse A., Die Burgen in Estland und Lettland, Dorpat 1942.