Kandava – zamek zakonny

Historia

   Budowa zamku krzyżackiego w Kandavie rozpoczęła się dość wcześnie, bo w połowie XIII wieku, za rządów mistrza inflanckiego Burkharda von Hornhausen, jednak rangę siedziby wójtowskiej warownia otrzymała dopiero na początku XIV stulecia. Paręnaście lat później, w okresie urzędowania mistrza inflanckiego Eberharda von Monheim, zamek rozbudowano. Pierwszym znanym z imienia wójtem był Evert von Garath z lat 1383-1389. Ciekawostką jest zachowana informacja, iż wójtostwo Kandavy musiało rocznie dostarczać konwentowi krzyżackiemu w Gołdyndze aż 491 kg miodu. Tłumaczyć to można rozpowszechnieniem pszczelarstwa wśród okolicznych mieszkańców. Nie był to oczywiście jedyne zajęcie ludności, a o znacznych dochodach zamku świadczy także krótkotrwałe podniesienie Kandavy pod koniec XV wieku do rangi komturii.
   Od początku XVI wieku aż do sekularyzacji zakonu w Inflantach zamkiem ponownie zarządzali wójtowie, których po 1560 roku zastąpili świeccy zarządcy podlegający książętom Kurlandii i Semigalii. Po licznych wojnach z XVII wieku zamek był poważnie zaniedbany. Kolejne grabieże i zniszczenia poczyniły wojska szwedzkie Karola XII na początku XVIII wieku, tak iż zarządcy Kandavy wyprowadzili się z zamku, który popadł w całkowitą ruinę, a następnie prawie całkowicie zaniknął.

Architektura

   Zamek wzniesiono na szczycie podłużnego wzgórza, od południa ograniczonego niewielkim ciekiem wodnym. Zewnętrzny mur obronny zamku posiadał nieregularny kształt, dostosowany do formy wzniesienia, natomiast główna część zamku była już założeniem regularnym, wzniesionym na planie kwadratu o boku około 30 metrów. Zamek górny z pewnością posiadał jedno trójkondygnacyjne skrzydło w części zachodniej, istnienie trzech pozostałych jest już mniej pewne, choć jako że przez jakiś czas funkcjonował tam pełny konwent zakonny, musiał też istnieć refektarz, dormitorium i kaplica, a trudno przyjąć iż pomieściły by się one w jednym skrzydle. Po stronie południowej rozciągało się przedzamcze, obwiedzione wspomnianym zewnętrznym murem obronnym. Wschodniej strony zamku broniła czworoboczna wieża, możliwe iż kolejna czworoboczna wieża, zachowana do dziś pod nazwą Prochowej, pełniła pierwotnie funkcję danskeru lub zabezpieczała usytuowaną tam studnię (wody gruntowe były łatwiej dostępne na niżej położonej części stoku).

Stan obecny

   Do czasów współczesnych nie licząc skromnych reliktów fundamentów, z zamku przetrwała jedynie wschodnia wieża zwana Prochową. Wstęp na teren ruin jest wolny.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Borowski T., Miasta, zamki i klasztory. Inflanty, Warszawa 2010.
Tuulse A., Die Burgen in Estland und Lettland, Dorpat 1942.