Historia
Wieża Ballylin zbudowana została prawdopodobnie w późnych latach XV wieku. Ufundowana została przez ród o anglo-normańskim pochodzeniu, pierwotnie piszący się de Burgo lub de Burgh, następnie Burke. Przypuszczalnie na co dzień zamieszkiwana była przez jedną z mniej znaczących gałęzi rodu lub przez ich lenników albo dzierżawców. Miała zostać porzucona już w XVI wieku, a najdalej w XVII stuleciu, gdy ród de Burgo utracił wpływy i majątki na ziemiach Connacht w trakcie konfliktów irlandzko – angielskich.
Architektura
Ballylin była niewielką wieżą mieszkalną, wzniesioną na planie czworoboku o wymiarach około 8,6 x 7,8 metra. Zbudowano ją z opracowanego od strony lica kamienia, w narożnikach wzmacnianego większymi, dokładnie opracowanymi ciosami. Kwadry użyte zostały też do utworzenia ościeży niewielkich, przeważnie szczelinowych otworów okiennych i strzeleckich, jakie w niewielkiej ilości rozdzieliły mury wieży. Zwieńczenie wieży przypuszczalnie było podobne do innych konstrukcji tego typu z okresu późnego średniowiecza, a więc mogła ona posiadać blankowane przedpiersie z dookolnym chodnikiem straży w koronie muru.
Wejście do wieży umieszczono na poziomie gruntu, mniej więcej pośrodku elewacji wschodniej. Wiodło ono do korytarzowego przedsionka oraz również umieszczonej w masywnym murze wschodnim spiralnej klatki schodowej i przeciwległej komory dla strażnika lub odźwiernego. Był to układ typowy dla irlandzkich wieź mieszkalnych, choć rzadko spotykany w tak małych budowlach jak Ballylin. Portal wejściowy przypuszczalnie chroniła żelazna krata. W Irlandii i Szkocji były one najczęściej zamykane i otwierane ruchem wahadłowym oraz blokowane łańcuchem przeciąganym przez otwór w murze. W Ballylin nie było natomiast drzwi zamykanych ryglem.
Główne pomieszczenie przyziemia wieży posiadało miniaturowe rozmiary, ze względu na niewielkie wymiary samej wieży i pomniejszenie przestrzeni przez masywną ścianę wschodnią. Było ono doświetlane dwoma szczelinowymi otworami, umieszczonymi w ścianie zachodniej i południowej. Zapewne pełniło funkcje gospodarcze, natomiast celom mieszkalnym służyły piętra. Nieco większe pomieszczenia na górnych kondygnacjach wyposażone były w latrynę umieszczoną w narożniku północno – zachodnim.
Stan obecny
Wieża w Ballylin jest dziś porzuconą, niezadaszoną budowlą, o ciężko dostrzegalnych kamiennych elewacjach ze względu na gęsto porastający jej mury bluszcz. W miejscu portalu wejściowego zieje wyrwa, wejście do wieży zapewne jest więc możliwe. Narożniki budowli w przyziemiu zostały uszkodzone podczas prób szabrowania dokładnie opracowanych ciosów. W ścianie południowej znajdują się dwa wtórne otwory, obecnie częściowo zamurowane, powstałe zapewne po zniszczeniu doświetlających szczelin. Zwieńczenie murów wieży nie zachowało się.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Salter M., The castles of Connacht, Malvern 2004.