Historia
W 1352 roku w osadzie Zrůbek źródła historyczne po raz pierwszy poświadczyły funkcjonowanie przeprawy na rzece Wełtawie. Niedługo później ród Rožmberków postanowił umocnić to ważne strategicznie miejsce, budując w pobliżu niewielki zamek. Najstarsza wzmianka o jego istnieniu pochodzi z 1400 roku, kiedy to zarządzał nim rožmberski burgrabia Přibík z Mitrovic. Cztery lata później zamek został oddany na krótki czas w zastaw Hrochovi z Beztahova, który najpewniej miał odzyskać udzielone Rožmberkom pożyczki na cłach przy przeprawie. Już jednak w 1412 roku na zamku znów przebywał burgrabia, Heřman z Kuří. Przekaz ten jest ostatnią informacją pisaną o zamku, który najprawdopodobniej został zniszczony w trakcie jednej z kampanii wojsk husyckich. Przekazy z 1541 roku wspominają już tylko o rzecznej przeprawie i o wsi z „pustymi murami”.
Architektura
Zamek usytuowano na rzecznym przylądku przy ujściu rzeki Brziny do Wełtawy. Miał on w planie czworoboczną formę zbliżoną do kwadratu o wymiarach 16,5 x 15,25 metry. Wjazd usytuowano od północnego – wschodu przez most ponad otaczającym prawie całe założenie przekopem o szerokości 9 metrów i głębokości 5 metrów. Jedynie od strony północnej przekop był niepotrzebny, tam bowiem obronę zapewniały skaliste skarpy opadające ku Wełtawie. Wewnętrzny dziedziniec wyznaczony został przez mur obwodowy, w którego południowo – wschodnim narożniku usytuowano czworoboczną wieżę flankującą położoną zaraz obok bramę. Skrzydła mieszkalne zostały przystawione do kurtyny północnej i zachodniej. Badania archeologiczne wykazały, iż w ich konstrukcji duże znaczenie odgrywało drewno, a podłogi wyłożone były płytkami z wypalanej gliny. Na południowy – zachód od zamku znajdował się nieduży prostokątny w planie budynek, być może o charakterze gospodarczym.
Stan obecny
Z zamku Zrůbek do dnia dzisiejszego zachowały się tylko relikty murów fundamentów. Zmianie uległo również otoczenie zamku, jako iż z powodu budowy tamy poziom wody podniósł się i obecnie podchodzi do samych pozostałości zamku.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Anderle J., Brych V., Chotěbor P., Durdík T., Fišera Z., Procházka Z., Rykl M., Slavík J., Svoboda L., Úlovec J., Encyklopedie českých tvrzí, t. 3, Praha 2005.
Durdík T., Ilustrovaná encyklopedie českých hradů, Dodatky 2, Praha 2005.