Vitějovice – zamek Osule

Historia

   Zamek Osule w pobliżu Vitějovic ufundowany został w XIII wieku przez króla Przemysła Ottokara II. Po śmierci króla na polu bitwy pod Suchymi Krutami w 1278 roku, w okresie zamętu i anarchii nieukończony jeszcze zamek prawdopodobnie został spustoszony i opuszczony, pozostał jednak w majątku Korony, aż do 1283 roku, kiedy to od Wacława II wieś Vitějovice zyskał Jan z Michalovic. Na początku XIV wieku zamek dzierżyli panowie z Újezda, po 1317 roku przeszedł do majątku Bavora II ze Strakonic, a od 1344 roku Vitějovice posiadali możni Rožmberkowie. W okresie tym zamek był już opuszczony, a jego pozostałości celowo rozebrane.

Architektura

   Zamek wzniesiono na podłużnym grzbiecie wzgórza, rozciągającego się dłuższymi bokami mniej więcej na linii północ – południe. Wydłużony owal zamku miał pośrodku ponad 30 metrów szerokości oraz około 100 metrów długości. Drogę wjazdową poprowadzono od strony północnej, poprzez obwodową suchą fosę przez którą przerzucono most zwodzony. Bramę flankowała połączona z murem obronnym cylindryczna wieża, która miała prawie 15 metrów średnicy i 5 metrów grubości muru. Wymiary te stawiały ją pośród najmasywniejszych bergfriedów na terenie Czech. Za pierwszą bramą znajdował się dziedziniec niedużego podzamcza.  Właściwa część mieszkalna zamku znajdowała się po stronie południowej i składała się z podłużnego dziedzińca otoczonego czterema skrzydłami budynków, przy czym skrzydło północne mieściło szeroki na 3,5 metra przejazd bramny. Budynki miały około 10 metrów szerokości, lecz ich stan nie pozwala na rozpoznanie dokładniejszego układu. Jedynie w skrzydle zachodnim zidentyfikować można większą salę, przylegającą do dwóch mniejszych po bokach. Nie zachowały się ślady po otaczających dziedziniec krużgankach, które najpewniej miały jedynie formę drewnianych ganków. Do najkrótszego skrzydła południowego przystawiona była druga cylindryczna wieża o średnicy 13 metrów przy grubości muru wynoszącej 3 metry. Zamek najprawdopodobniej nie został nigdy ukończony, o czym świadczą zwałowiska kamieni przygotowanych do prac budowlanych.

Stan obecny

   Zamek nie zachował się do czasów współczesnych, widoczne są jedynie dolne partie murów i zwałowiska kamieni, także tych które nie zostały wykorzystane w trakcie budowy. Co ciekawe na terenie zamku odnaleziono ślady celowego wyburzania przez podważanie niektórych partii murów, jeszcze w okresie średniowiecza. Cały teren jest zaniedbany i gęsto porośnięty przez roślinność, co utrudnia odczytanie pierwotnego układu zamku.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Durdík T., Ilustrovaná encyklopedie českých hradů, Praha 2009.
Hrady, zámky a tvrze v Čechách, na Moravě a ve Slezsku. Jižní Čechy, t. V, red. Z.Fiala, Praha 1986.
Menclová D., České hrady, Praha 1972.