Historia
Kościół św. Marii Magdaleny, pierwotnie pod wezwaniem Bożego Ciała, wzniesiony został według przekazów pisemnych w 1373 roku. W XVI wieku został przebudowany w stylu późnogotyckim i powiększony o piętrową kruchtę. W pierwszej połowie XIX stulecia usunięto uszkodzone sklepienie prezbiterium i zmieniono kształt okien. Ostatnia poważna naprawa budowli została przeprowadzona w 1947 roku. W czasach reżimu komunistycznego kościół popadł w ruinę. Dopiero w 1997 roku przygotowano projekt jego renowacji, a w 2009 roku rozpoczęto naprawę dachu.
Architektura
Kościół wzniesiono jako niedużą wiejską budowlę o wielkości 20,3 x 8,4 metra, składającą się z trójprzęsłowej, dość mocno wydłużonej nawy oraz z nieco niższego, lecz równie szerokiego, wielobocznie zamkniętego od wschodu prezbiterium (trzy boki ośmioboku). Obie części przykryte zostały osobnymi dachami dwuspadowymi, z wieloma połaciami nad wschodniem wielobokiem. Całość od zewnątrz opięta została gęsto rozstawionymi uskokowymi przyporami, pomiędzy którymi przepruto ostrołukowe, obustronnie rozglifione okna.
Wejście do kościoła znajdowało się w ostrołucznym portalu w ścianie północnej środkowego przęsła. W pierwszej połowie XVI wieku poprzedzone zostało piętrową kruchtą, której przyziemie przykryto wysklepkowym sklepieniem kryształowym. Pomieszczenie na piętrze mogło pełnić rolę galerii, czy też trybuny, było bowiem otwarte na nawę dużym przeźroczem. Jego oświetlenie zapewniało tylko jedno małe okno w ścianie wschodniej. Na górę wchodziło się drewnianymi schodami przymocowanymi do północnej elewacji.
Wewnątrz kościoła w zachodniej części nawy znajdowała się empora, oparta na dwóch masywnych, czworobocznych filarach, podsklepiona w trzech przęsłach sklepieniem krzyżowym bez żeber. Nawę od prezbiterium oddzielono ostrołuczną, sfazowaną arkadą tęczy. W XVI wieku w nawie założono późnogotyckie sklepienie sieciowe z żebrami podwieszonymi na ścianach bez użycia konsol. Prawdopodobnie już od końca XIV wieku podsklepione było prezbiterium, które w XVI wieku mogło otrzymać sklepienie późnogotyckie, zbliżone formą do tego w nawie.
Stan obecny
Budowla zachowała pierwotny, gotycki układ, lecz na skutek przebudowy z XIX wieku częściowo zatraciła średniowieczne cechy stylistyczne. Nowożytne modernizacje spowodowały przekształcenie okien, przebicie nowego okrągłego otworu wschodniego, założenie pozornego, drewnianego sklepienia w prezbiterium, czy przebudowę zachodniej empory w nawie. Późnogotyckie sklepienie w korpusie nawowym zachowało się, ale część żeber poodpadała. Przetrwało natomiast sklepienie kruchty oraz portal wejściowy z XVI wieku.
Cenną pod względem artystycznym i historycznym częścią wyposażenia kościoła był późnogotycki, malowany i rzeźbiony, dwuskrzydłowy ołtarz zwany Arką Velharta, pochodzący z lat 1490-1500. Pierwotnie zdobiony herbami rodzina Švihovských, na skrzydłach udekorowany został rzeźbionymi scenami z życia Chrystusa i Maryi, natomiast zewnętrzna strona została pomalowana. Już w 1902 roku ołtarz przeniesiono do Muzeum Sztuk Stosowanych. Obecnie wraz z rzeźbą Wniebowstąpienia z Dzieciątkiem znajduje się w zbiorach Galerii Narodowej w Pradze.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Horníčková K., Janálová Ž., Koubová T., Moserová K., Nevařilová Z., Kostely menších sídel v jižních a jihozápadních Čechách, České Budějovice 2024.
Hostaš K., Vaněk F., Soupis památek historických a uměleckých v politickém okresu sušickém, Praha 1900.
Umělecké památky Čech, red. E.Poche, t. IV, Praha 1982.