Tchořovice – zamek

Historia

   Pierwsza wzmianka o Tchořovicach w źródłach pisanych pochodzi z 1372 roku, kiedy to pojawił się niejaki Jan z Tchořovic. Po 1400 roku miejscowe dobra kupił Vilém z Vartemberka i ze Zvířetic, przy czym do ich zarządzania pozostawił burgrabiego, niejakiego Marša, wspomnianego w 1409 roku. Wskazuje to na funkcjonowanie zamku co najmniej od początku XV wieku.
   W 1473 roku Tchořovice były własnością Jana starszego z Běšin, a pod koniec XV wieku przejął je na kolejne sto pięćdziesiąt lat ród Muchków z Bukova, za których gdzieś około początku drugiej połowy XVI wieku, gotycki zamek przebudowany został w renesansową rezydencję. Mianowicie w 1557 roku na zamku wspólnie przebywali bracia Oldřich i  Václav, lecz już w 1560 roku wspomniano w źródłach pisanych o Oldřichu  mieszkającym na starym zamku i Václavie rezydującym w „nowym domu”, czyli najpewniej w przebudowanym skrzydle północnym.
   W 1653 roku zadłużone dobra tchořovickie zostały sprzedane właścicielowi pobliskiego Lnářu, Adamowi Matyášovi Trautmannsdorfowi. Na skutek tego zamek stracił swą funkcję rezydencjonalną i wkrótce został przebudowany na spichlerz. W tej postaci użytkowany był aż do XX wieku.

Architektura

   Zamek wzniesiono na planie zbliżonym do prostokąta z lekko załamaną kurtyną północną i zachodnią. Całą południową stronę dziedzińca zajmował duży, prostokątny budynek mieszkalny, połączony w narożnikach z dwoma kurtynami muru obwodowego. Po stronie północnej i zachodniej do wewnętrznych ścian murów dostawiono mniejsze zabudowania, zapewne o charakterze gospodarczym. Były one podpiwniczone, podobnie jak południowo – zachodni narożnik głównego budynku. W kurtynę wschodnią wstawiono natomiast czworoboczną, dwupiętrową wieżę bramną ze sklepionym przejazdem i piętrami o charakterze mieszkalnym (na co wskazywały boczne siedziska w niszach okiennych). Bramę poprzedzał zwodzony most, przerzucony ponad nawodnionym przekopem otaczającym zamek z trzech stron. Fosa ta zasilana była wodą z pobliskiego strumienia, zabezpieczającego zamek od strony zachodniej. Dodatkowo od zachodu i południa chronił go niski skalisty stok i dwa stawy – Górny i Dolny.

Stan obecny

   Dawny zamek obecnie ma formę barokowego spichlerza o czterech skrzydłach z wystającym ryzalitem bramnym (dawną wieżą bramną), otaczających wewnętrzny dziedziniec. Nowożytna przebudowa ujednoliciła całą budowlę, przekształciła podziały wewnętrzne i poprzepruwała elewacje w regularnych odstępach prostokątnymi otworami. Całość jest dziś zaniedbana i wymaga pilnie renowacji.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Anderle J., Brych V., Chotěbor P., Durdík T., Fišera Z., Procházka Z., Rykl M., Slavík J., Svoboda L., Úlovec J., Encyklopedie českých tvrzí, t. 3, Praha 2005.

Strona internetowa hrady.cz, tvrz Tchořovice.