Svrčov – zamek

Historia

   Wyniki badań archeologicznych wskazują na powstanie zamku w połowie XIV wieku, a jego zanik w drugiej połowie XV stulecia, być może na skutek czesko – węgierskich walk, które doprowadziły wówczas do ruiny wiele z morawskich zamków. W źródłach  pisanych Svrčov pojawił się dopiero w 1548 roku, już jako opuszczona ruina. Pośrednią wzmianką mówiącą o jego istnieniu jest przydomek Zbyňka ze Svrčova w dokumencie z 1336 roku, choć mogło w tym wypadku chodzić o pobliską wieś. Nazwa zamku wskazuje, iż jego budowniczym był niejaki Svrč.

Architektura

   Zamek wzniesiono na wzgórzu Hůrka, którego południowo – zachodnia cześć opadała stromymi i niedostępnymi skarpami w dolinę rzeki Bečvy, dzięki czemu miał on kontrolę nad przebiegającym poniżej szlakiem komunikacyjno – handlowym. Z pozostałych stron Svrčov musiał zostać zabezpieczony półkolem przekopu i ziemnego wału, które na południowym – wschodzie rozszerzały się w niewielkie podzamcze. Przekop był szeroki na 10 do 20 metrów i po obu końcach był chroniony obwarowaniami przed ewentualnym wniknięciem do niego najeźdźców. Ufortyfikowano także koronę wału, po którym prawdopodobnie pociągnięto drewnianą palisadę lub częstokół z chodnikiem dla obrońców. Po stronie wschodniej występował z niego cypel, być może pierwotnie mieszczący wieżę bramną.
   Na teren rdzenia zamku prowadził drewniany most przerzucony ponad przekopem. Jest bardzo prawdopodobne, iż zamek górny opinał zewnętrzny mur parchamu, którym droga wjazdowa prowadziła od mostu i być może kolejnej wieży bramnej, aż do północno – zachodniej części międzymurza, gdzie usytuowany mógł być wjazd na dziedziniec zamku górnego. Ta część miała formę zbliżoną do owalu o wymiarach 53 x 30 metrów, wyznaczoną przez obwód murów obronnych. Wszystko wskazuje na to, iż Svrčov był założeniem bez wieży głównej, czy to bergfriedu, cz donżonu. Mniejsza wieżyczka strażnicza mogła jedynie znajdować się na wystającym cyplu po stronie południowej. Główną zabudowę tworzył budynek mieszkalny w południowej części dziedzińca. Był to krótki, ale szeroki aż na 10 metrów dom, którego tylna ściana zastępowała jednocześnie obwód muru.

Stan obecny

  Zamek nie zachował się do czasów współczesnych. Oprócz nikłych kamiennych reliktów widoczne są jedynie obwałowania ziemne. Wstęp na gęsto dziś zalesiony teren jest wolny.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Hrady, zámky a tvrze v Čechách, na Moravě a ve Slezsku. Severní Morava, t. II, red. Z.Fiala, Praha 1983.
Plaček M., Ilustrovaná encyklopedie moravských hradů, hrádků a tvrzí, Praha 2001.