Historia
Kościół św. Idziego w Švihovowie został wzniesiony pod koniec XII lub na początku XIII wieku. Około 1225 roku został powiększony po stronie południowej, a w latach 50-tych XIV wieku poddany gotyckiej przebudowie. Pierwotnie służył mieszkańcom rycerskiego dworu, który został opuszczony prawdopodobnie na początku XIV wieku, kiedy miejscowe dobra przejął ród panów z Ryžemberka ze Skály. Wznieśli oni nowy, położony bardziej na zachód zamek, na północ od którego wyrosła osada ze swym własnym kościołem. Znaczenie kościoła św. Idziego spadło wówczas, choć był jeszcze w kolejnych stuleciach poddawany kolejnym modyfikacjom. W pierwszej połowie XVI wieku dobudowano północną kruchtę, w XVII wieku południową kruchtę, a w XVIII i w XIX stuleciu przeprowadzono renowacje i mniejsze modyfikacje.
Architektura
Pierwotny kościół składał się z niewielkiej, kwadratowej w planie nawy z apsydą po stronie wschodniej i czworobocznej wieży od zachodu. Przyziemie i piętro wieży przykryte zostało sklepieniem kolebkowym, otwierając się do nawy, gdzie być może drewniana empora stanowiła przedłużenie empory wieżowej. Parter wieży połączono z piętrem schodkami w grubości muru północnego, a w zachodnim murze wieży na poziomie empory umieszczono portal, prowadzący zapewne do zabudowań rycerskiego dworu.
Około 1225 roku do nawy i wieży od południa przystawiono nietypową dobudówkę z wnętrzem zwieńczonym kolebką. Nie ma pewności co do jej pierwotnego przeznaczenia, być może była to mieszkalna część rycerskiego dworu lub rezydencja miejscowego księdza.
W latach 50-tych XIV wieku zburzono apsydę przy prezbiterium, a na jej miejsce wzniesiono czworoboczne prezbiterium, posiadające wewnątrz jednoprzęsłowe sklepienie krzyżowo – żebrowe. Jego oświetlenie zapewniały już gotyckie ostrołukowe okna z maswerkami. Dodatkowo w nawie przebito jedno okno. W pierwszej połowie XVI wieku do nawy od północy przystawiono czworoboczną kruchtę.
Stan obecny
Kościół zachował formę małej, romańsko – gotyckiej świątyni o ciekawym, rozbudowanym układzie. Zmiany nowożytne ograniczyły się do wzniesienia kruchty południowej, zamontowania barokowej wieżyczki na sygnaturkę, przekształcenia części okien w południowym aneksie, wymiany więźby dachowej oraz zmiany wystroju wnętrza. Przetrwało natomiast jedno okno romańskie w południowym aneksie, trzy maswerkowe okna gotyckie w prezbiterium oraz sklepienie krzyżowe i kolebkowe. Spośród średniowiecznego wyposażenia ruchomego obejrzeć można drewnianą rzeźbę św. Idziego z końca XV wieku.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Hostaš K., Vaněk F., Soupis památek historických a uměleckých v Království českém, ročník 7. Politický okres Klatovský, Praha 1899.
Líbal D., Katalog gotické architektury v České republice do husitských válek, Praha 2001.
Tomaszewski A., Romańskie kościoły z emporami zachodnimi na obszarze Polski, Czech i Węgier, Wrocław 1974.
Umělecké památky Čech, red. E.Poche, t. III, Praha 1980.