Historia
Zamek został po raz pierwszy udokumentowany w źródłach pisanych w 1356 roku, kiedy Štěpán z Březnic sprzedał go wraz z rozległymi dobrami Jindřichowi z Hradca. Warownia powstała jednak dużo wcześniej, być może za Jaroslava ze Šternberka, będącego w latach 1284 – 1287 burgrabią na zamku Bítov. Štamberk, położony w słabo wówczas zasiedlonym rejonie Moraw, mógł otrzymać za wierną służbę, co potwierdzają znaleziska archeologiczne z drugiej połowy XIII wieku. Do panów z Hradca zamek należał przez cały okres swego istnienia, za wyjątkiem lat 1399 – 1404, kiedy był w posiadaniu panów z Kravař. Zniszczony został w okresie wojen husyckich, jako iż jego właściciele należeli do najważniejszych przeciwników Kielicha. Mogło się to stać w 1423 roku, w trakcie zbrojnej wyprawy na Morawy husyckiego hejtmana Jana Hvězdy z Vicemilic.
Architektura
Zamek został zbudowany na wzniesieniu pośród masywnych granitowych skalnych bloków. Składał się z rozległego podzamcza po stronie północnej (dochodzącego nawet do 250 metrów długości), które otaczało z trzech stron usytuowany na południu mniejszy rdzeń zamku. Czołową ścianę północnej części tworzył długi odcinek muru, wkomponowany częściowo w skalne formacje. Mniej więcej w jego środkowej części przebito bramę prowadzącą na podzamcze. Poprzedzona była ona przekopem, który jednak z powodu twardości skał i dużej długości murów podzamcza nie został przekopany na całym obwodzie, lecz po stronie północno – wschodniej zastąpiony zewnętrznym, dodatkowym pasem muru parchamu.
Wjazd na górną część zamku poprzedzony był wykutym w skale przekopem o szerokości 15-18 metrów i strzeżony przez niską półcylindryczną wieżę o formie zbliżonej do bastei. Druga wieża (być może bergfried) mogła flankować wjazd z przeciwnej, zachodniej strony. Na późniejszym etapie rozbudowy pomiędzy fosą a głównym murem o aż 2 metrach grubości, wstawiono jeszcze niższy, zewnętrzny mur wydzielający wąski parcham. Na terenie dziedzińca w północno – wschodniej części ulokowano główny budynek mieszkalny o dwóch pomieszczeniach w przyziemiu i wymiarach 17 x 10,5 metra. Na skalnym występie, usytuowanym ponad wysokimi skarpami po stronie południowej zbudowano czworoboczną wieżę, z racji ulokowania zapewne bardziej o funkcji strażniczej niż obronnej. Grubość jej muru dochodziła do 1,5 metra.
Stan obecny
Do dnia dzisiejszego zachowały się krótkie i nieliczne fragmenty murów obronnych (głównie na terenie dawnego podzamcza), pozostałości głównego budynku mieszkalnego oraz dość wysoki narożnik wieży południowej. Całość założenia jest obecnie gęsto porośnięta lasem. Wstęp na teren zamku jest wolny.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Hrady, zámky a tvrze v Čechách, na Moravě a ve Slezsku. Jižní Morava, t. I, red. Z.Fiala, Praha 1981.
Plaček M., Ilustrovaná encyklopedie moravských hradů, hrádků a tvrzí, Praha 2001.