Historia
Pierwotny, wczesnogotycki kościół w Starym Mieście pod Landštejnem, został na przełomie XV i XVI wieku (1495-1514) znacznie przekształcony i powiększony o nowe prezbiterium i zakrystię. Także w pierwszej połowie XVI wieku tuż obok świątyni wzniesiono wolnostojącą dzwonnicę. Kolejne prace miały miejsce w okresie renesansu oraz w pierwszym trzydziestoleciu XVIII wieku, kiedy to w prezbiterium założono nowe barokowe sklepienie. Prace renowacyjne, między innymi dachu, prowadzono także w XIX stuleciu.
Architektura
Kościół późnogotycki utworzono z murów obwodowych starszej budowli, która utworzyła trójnawowy, pseudobazylikowy korpus na planie prostokąta. Po stronie wschodniej dostawiono bardzo długie i szerokie prezbiterium o trójbocznym zakończeniu, a od strony południowej dobudowana została dwukondygnacyjna zakrystia.
Prezbiterium wzmocniono przyporami, pomiędzy którymi umieszczono wąskie, ostrołukowe okna z maswerkami. Ostrołukowe ale mniejsze okna oświetlały nawy boczne. Wnętrze korpusu kościoła zostało przykryte sklepieniem gwiaździstym w nawie głównej oraz sieciowym w nawach bocznych, podtrzymywanymi przez sześć filarów.
W pierwszej połowie XVI wieku obok świątyni usytuowano wolnostojącą, czworoboczną dzwonnicę. Pierwotnie oprócz oczywistej funkcji podtrzymywania dzwonów, pełniła ona także rolę obronną, jako iż wejście do niej usytuowano na poziomie piętra.
Stan obecny
Kościół zachował do dnia dzisiejszego gotycki układ przestrzenny i bryłę, powiększone w okresie nowożytnym jedynie o aneks po południowej stronie prezbiterium i korpusu. Wnętrze uległo częściowemu przekształceniu, gdyż w prezbiterium znajduje się dziś sklepienie barokowe. Spośród oryginalnych detali architektonicznych przetrwały między innymi sfazowane arkady międzynawowe, okna z częściowo zachowanymi maswerkami, czy sklepienia w korpusie nawowym wraz z ich systemem podtrzymywania. Południowy i zachodni portal wejściowy zostały przekształcone.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Umělecké památky Čech, red. E.Poche, t. III, Praha 1980.
Strona internetowa pamatkovykatalog.cz, Staré Město pod Landštejnem, kostel Nanebevzetí Panny Marie se zvonicí a sochami.