Historia
Ziemie na których wzniesiono zamek w XIV wieku należały do rodu z Pernštejnu i przez jego członków były kolonizowane. Jednak jakiś czas przed 1361 rokiem dobra w okolicach Jimramova nabył Archleb z Kunštátu. On lub jego syn Erhard (Heralt) zbudowali zamek między 1379 a 1388 rokiem, przy czym Erhart pod koniec tego okresu już pisał się ze Skály. Był on jedną z najważniejszych osobistości swoich czasów. Przez długi czas sprawował urząd najwyższego sędziego w Brnie, jednak w niespokojnych czasach przełomu XIV i XV wieku nie wahał się zagarniać majątku na mniej uczciwe sposoby. Zmarł w bogactwie przed 1417 rokiem, co doprowadziło do licznych sporów majątkowych pomiędzy jego dziedzicami. Zamek Skály, który miał być prawowitym spadkiem córki Erharta, Žofki, został przejęty przez Kuna z Kunštátu, a niedługo później przez Jana z Břežan. Zgromadził on na zamku silny oddział 500 husytów, którzy nawet po zakończeniu wojny terroryzowali okoliczne ziemie i szlaki handlowe. Z tego powodu w 1440 roku stany morawskie wykupiły Skály i zburzyły. W 1462 i 1464 roku był on w dokumentach opisywany jako zniszczona ruina.
Architektura
Zamek był ciekawym założeniem, silnie zintegrowanym z naturalnymi warunkami terenu. Budowniczy użyli do jego wzniesienia grupy masywnych skał wieńczących wzgórza na zachód od Jimramova. Luki i szczeliny pomiędzy nimi zostały wypełnione kamiennymi murami zamykającymi niewielkie dziedzińce, zaś w podłożu utworzono system wyciosanych w skale i wykopanych rowów.
Główny wjazd umieszczono po stronie zachodniej, chronionej przez szeroki przekop i obwarowania drewniano – ziemne, zachodzące również na stronę południową. Fortyfikacje te wzmacniały drewnienie baszty, umieszczane na kamiennych podmurówkach, przy czym po stronie północnej wał był zdwojony. Dodatkowo drogę wjazdową zabezpieczała z góry, usytuowana na szczycie skały, cylindryczna wieżyczka, przypominająca zminiaturyzowaną wersję bergfriedu. Poniżej niej wjazd na pierwszy dziedziniec prowadził przez usytuowany pod skosem budynek bramny. Dostęp do rdzenia zamku zabezpieczały jeszcze dwie wieże. Jedna czworoboczna o długości boku 5,5 metra po stronie północnej, która raczej pełniła funkcję strażniczo – ostrzegawczą i druga owalna po stronie południowej, która czuwała nad przejazdem na podzamcze. Zajmowała ona skalny wierzchołek, a jej spłaszczone dwie krawędzie i owalny kształt wyznaczały średnice 5,2 i 9 metrów. Jej wnętrze miało jednak prostokątną w planie formę i mogło być otwarte od strony rdzenia zamku. Grubość muru od strony czołowej dochodziła do 2,7 metra. Pod nią skalna szczelina prowadziła na południowe spłaszczenie terenu zajmowane przez podzamcze, które chronił system ziemnych wałów i przekopów, zdwojonych od zachodu.
Rdzeń zamku stanowił niewielki dziedziniec otoczony murami i skałami. Główny budynek mieszkalny, dostawiony do największego masywu skalnego, usytuowano po stronie południowo – wschodniej. Jego najciekawszym elementem była umieszczona w tylnej ścianie furta wypadowa, osadzona w murze wypełniającym wąską szczelinę pomiędzy skalnymi blokami. Na skale w lewo od piętra budynku umieszczono czworoboczną wieżyczkę o wymiarach 3,9 x 3,8 metra, której ciasne wnętrze ogrzewane było piecem kaflowym. Dodatkowo na dziedzińcu funkcjonował zbiornik na wodę deszczową oraz dwa mniejsze budynki: jeden przy skale wschodniej, oraz drugi, wyższy przy skale zachodniej, który umożliwiał wejście na biegnący po skale mur obronny. Budynek wschodni miał trzy pomieszczenia ogrzewane piecami kaflowymi. Bramę na dziedziniec przełamano w grubym aż na 3 metry murze po stronie północno – zachodniej. Jej prześwit szeroki był na jedynie 1,4 metra, a więc nie umożliwiał przejazdu wozów, które musiały pozostawać na podzamczu. Od strony dziedzińca przylegała do niej drewniana zabudowa, pełniąca rolę kwatery straży, ale i mieszcząca kuchnię. Co ciekawe badania archeologiczne wykazały, iż jej komin był drewniany i pokryty gliną.
Stan obecny
Ruiny zamku są obecnie mieszaniną malowniczych formacji skalnych uzupełnionych pozostałościami murów, przekopów i ziemnych wałów. W najlepszym stanie zachowały się obwarowania rdzenia zamku wraz z tylną furtą wypadową oraz pozostałości owalnej wieży po stronie południowo – wschodniej i czworobocznej wieży północno – wschodniej. Do zamku dostać się można z Jimramova krótszą ale bardziej męczącą drogą na Sněžné lub dłuższą trasą czerwonym i niebieskim szlakiem turystycznym.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Hrady, zámky a tvrze v Čechách, na Moravě a ve Slezsku. Jižní Morava, t. I, red. Z.Fiala, Praha 1981.
Plaček M., Ilustrovaná encyklopedie moravských hradů, hrádků a tvrzí, Praha 2001.
Plaček M., Ilustrovaná encyklopedie moravských hradů, hrádků a tvrzí. Dodatky, Praha 2007.