Šarovy – zamek

Historia

   Nazwa Šarov po raz pierwszy została wymieniona w 1360 roku jako własność Jana i Oneša z rodu miejscowej szlachty. Nieco wcześniej, w 1353 roku, wspomniano w dokumentach źródłowych kościół šarovski i jego proboszcza Františka. Od 1368 stopniowo byli wymieniani w źródłach pisanych bracia Ondřej, Vojtěch i Vlk z Šarova, którzy oprócz zamku byli posiadaczami wielu okolicznych wiosek i Slušovic. O samym zamku źródła pisane po raz pierwszy wspomniały wyraźnie dopiero w 1406 roku, kiedy to syn Ondřeja, Oneš z Šarova, sprzedał swemu bratu Čeňkovi wieś wraz z zamkiem, młynem i stawem.
   Čeněk z Šarova na początku wojen husyckich przyłączył się do buntowników i zaczął trudnić się rozbojem, już jednak w 1421 roku Šarovy były w posiadaniu króla Zygmunta Luksemburczyka. W bliżej nieznanych okolicznościach po zakończeniu rewolucji husyckiej zamek odzyskał Čeněk z Šarova, syn wspomnianego wcześniej husyty o tym samym imieniu, siedzący na zamku od 1467 roku. Čeněk i jego bracia zatrudniali się jako najemnicy, walcząc po obu stronach wojny między Polską a Krzyżakami.
   Podczas wojen czesko-węgierskich z Maciejem Korwinem w drugiej połowie XV wieku zamek prawdopodobnie został zburzony, a wieś spłonęła około 1470 roku i następnie została opuszczona. Podupadłe zabudowania przejął syn Čenka, Jakub z Šarova i Krumsína, który jako dobry gospodarz podźwignął z upadku osadę i zamek. Ten drugi według zapisek źródłowych zamieszkiwany był do 1560 roku. Z powodu późniejszego pożaru został opuszczony i już w 1570 roku opisywany był jako niezamieszkana ruina.

Architektura

   Pod budowę zamku wykorzystano szerokie, stopniowo opadające do doliny spłaszczenie terenu cypla, na północy ograniczone dwoma wąwozami z płynącymi w nich potokami. Zbliżony do kwadratu rdzeń zamku o wymiarach 26×27 metrów otoczono szerokim na 14-17 metrów przekopem oraz poprzedzającym go ziemnym wałem. Wewnątrz obwodu murów w południowym narożniku niewielkiego dziedzińca usytuowana była czworoboczna budowla, być może o wieżowym charakterze. Relikty kolejnego budynku wskazują na istnienie zabudowy w północno – zachodniej części dziedzińca.
   Na południe od zamku górnego rozlokowano podzamcze, które chronił zewnętrzny wał i szeroki na 6 metrów przekop. Miało ono prostokątny kształt z zaokrąglonym południowo-wschodnim narożnikiem. Wjazd znajdował się w zachodnim narożniku, a zabudowa, zapewne o funkcji gospodarczej i pomocniczej, była drewniana lub szachulcowa. Dalej, na południowym wschodzie, przed podzamczem przekopano kolejną, lecz węższą suchą fosę.

Stan obecny

   Zamek nie zachował się do czasów współczesnych. Na porośniętym drzewami terenie widoczne są jedynie pozostałości obwałowań ziemnych i niewielkie, zagrzebane w ziemi relikty murów. Teren zamku częściowo został zniszczony przez amatorskie wykopy. Wstęp na jego teren jest wolny.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Hrady, zámky a tvrze v Čechách, na Moravě a ve Slezsku. Jižní Morava, t. I, red. Z.Fiala, Praha 1981.
Plaček M., Ilustrovaná encyklopedie moravských hradů, hrádků a tvrzí, Praha 2001.