Historia
Zamek został zbudowany przez ród panów z Kunštátu, a konkretnie przez Kuna wzmiankowanego w źródłach pisanych w latach 1351-1368. W 1371 roku z Rychvaldu pisał się jego syn, Ješek Puška z Kunštátu. Prawdopodobnie spory właścicieli z margrabią morawskim Janem lub budowa zamku bez jego zezwolenia, doprowadziły do tego, iż w 1375 roku Rychvald został zdobyty i zburzony przez oddziały mieszczan z Brna. W późniejszym okresie został jednak odrestaurowany i pod koniec XIV wieku należał do panów z Lysic. Kolejna wzmianka z 1437 roku informuje, iż należał wówczas do Hynka z Ronova i Mitrova, który zastawił go swej małżonce. Późniejsze losy zamku są nieznane, najpewniej jeszcze w pierwszej połowie XV wieku w nieznanych okolicznościach przestał funkcjonować.
Architektura
Zamek wzniesiono w dolinie potoku Lysickiego, na krótkim cyplu, poprzedzonym od wschodu podzamczem o kształcie zbliżonym do trójkąta o wymiarach 30 x 25 metrów. Obszar jego dziedzińca nie posiada śladów jakiejkolwiek zabudowy, skąd wniosek iż była ona zapewne w całości drewniana. Podzamcze od północnego – wschodu i południowego wschodu bronił przekop i ziemny wał. W części północnej, blisko skały szerokość przekopu wynosiła około 10 metrów, natomiast na południu rozszerzał się do 14-18 metrów. Dodatkowa, wyciosana w skale fosa o szerokości 17 metrów i głębokości 6,5 metra oddzielała podzamcze od rdzenia zamku na zachodzie.
Zamek górny otrzymał nieregularny, wieloboczny kształt, dostosowany do formy terenu o wymiarach 55 x 30 metrów. Jego obronę zapewniał mur obwodowy o znacznej grubości 2,7 metra. Wjazd w jego obręb zapewniał drewniany most, prowadzący wpierw do przedbramia, czy też krótkiego parchamu po stronie północno – wschodniej, którym droga ponad potokiem Lysickim wiodła do głównego dziedzińca. Mniej więcej w środkowej, północnej części międzymurza znajdowała się niezidentyfikowana budowla, zapewne związana z obroną przejazdu. Dziedziniec zamku górnego został podzielony na dwie części: mniejszą i niżej położoną na północnym – zachodzie, która miała formę wąskiego korytarza, a także większą i wyżej położoną część wschodnią. W niej zabudowę mieszkalną stanowił załamany w planie budynek przystawiony do południowej części obwodu muru. W przyziemu dzielił się on cztery pomieszczenia. Do niżej położonej części wiodły wyciosane w skale schody oraz furta w poprzecznym murze. Zamek był założeniem bezwieżowym.
Stan obecny
Relikty zamku zostały odkopane w trakcie badań archeologicznych z 1959 roku. Dzięki temu widoczne są fragmenty murów, zwłaszcza po stronie zachodniej i północnej dawnego rdzenia zamku. Na zalesionym terenie częściowo czytelne są także obwarowania ziemne. Wstęp na ich teren jest wolny.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Hrady, zámky a tvrze v Čechách, na Moravě a ve Slezsku. Jižní Morava, t. I, red. Z.Fiala, Praha 1981.
Plaček M., Ilustrovaná encyklopedie moravských hradů, hrádků a tvrzí, Praha 2001.