Historia
Zamek Kvinburk (Quinburk, Quingburg) prawdopodobnie został zbudowany na przełomie XIII i XIV wieku, na ziemiach podległych książętom opawskim i biskupstwu wrocławskiemu. Źródła pisane nie przekazały informacji o jego fundatorze, właścicielach i historii. Mógł zostać zbudowany po 1284 roku, gdy książę Mikołaj I został władcą całej ziemi opawskiej, a przed 1342 rokiem, kiedy to biskup wrocławski Przecław z Pogorzeli podporządkował się czeskiemu królowi i zmalała konieczność ochrony granicy. Znaleziska archeologiczne wskazywałyby, iż Quinburk przestał funkcjonować już w XIV stuleciu. Zapewne posiadał funkcję strażniczo – kontrolną, gdyż skalny cypel zapewniał doskonały ogląd doliny Czarnej Opawy i przebiegającego przez nią szlaku, a zarazem słabo nadawał się na rycerską siedzibę służącą administrowaniu dóbr ziemskich (brak rozwiniętej infrastruktury gospodarczej, oddalenie od osad).
Architektura
Zamek zbudowano na dwóch skalnych ostańcach, wysuniętych w formie cypla ze stoków wzniesienia i górujących nad doliną Czarnej Opawy. Skalne bloki od południa połączono kurtyną muru obronnego o grubości 2,2 metra. Taka pojedyncza kurtyna była wystarczająca, gdyż od północy a także od wschodu strome, nieprzystępne kamienne urwiska zapewniały bardzo dobrą ochronę, a także widoczność w kierunku pobliskich zamków Drakov i Koberštejn. Zamek poprzedzony został od zachodu przekopem, czy też szczeliną o szerokości 8-10 metrów, przechodzącą od południowego – zachodu w suchą fosę o szerokości 15 – 18 metrów. Znajdujący się przed zachodnią szczeliną skalisty teren nie był użytkowany, ale ze względu na swoją wysokość biernie chronił zamek przed ogniem ze wznoszącej się grani. Na północy skalna szczelina zamknięta została krótką ścianą, która wydzielała niewielką płaską przestrzeń, być może wykorzystaną pod lżejszą zabudowę gospodarczą.
Droga dojazdowa do zamku prowadziła od południowego – zachodu, po krótkiej grobli między zachodnią szczeliną i południową fosą. W kamiennym murze prawdopodobnie funkcjonowała usytuowana pod lekkim skosem brama, prowadząca poprzez drabinę lub drewniane schody na wąski i ciasny dziedziniec. Brama miała zapewne formę zwykłego portalu przebitego w murze, ewentualnie zamykanego zwodzoną kładką. Na dziedzińcu znajdował się zbiornik na wodę deszczową, do którego prowadził wykuty w skale rowek (od 14 do 25 cm szerokości i 23-30 cm głębokości). Zadaniem wyżłobienia było odwadnianie dziedzińca i zapobieganie jego zalaniu w przypadku obfitych opadów, a także napełnianie zbiornika.
Na wschodniej skale usytuowano czworoboczną w planie budowlę, zapewne o wieżowym charakterze. W planie osiągała ona wymiary 6 x 5,5 metra, przy grubości ścian około 2 metry. Od południa do jej podstawy dochodziła kurtyna wspomnianego powyżej muru. Z główną częścią zamku krótką kurtyną muru połączona była także trzecia skalna formacja w skrajnej wschodniej części założenia, nie odnaleziono jednak na niej śladów murowanych budowli. Wieża mogła pełnić funkcje strażniczo – ostrzegawcze, a także stanowić miejsce obrony na wypadek przedarcia się napastników na dziedziniec. Ochrona bramy mogła być z niej utrudniona z racji sporego oddalenia.
W części zachodniej zamku znajdował się główny budynek mieszkalny o nieregularnym, podłużnym kształcie dostosowanym do formy skalistego podłoża. Grubość jego murów obwodowych wynosiła 2,3 do 2,85 metra, a wymiary całego budynku około 20 x 12 metrów. Jego masywna bryła zabezpieczała dojście do bramy i sam wjazd na ciasny dziedziniec po wschodniej stronie budynku.
Stan obecny
Zamek nie zachował się do czasów współczesnych, widoczne są jedynie nikłe relikty murów. Chcąc obejrzeć ciekawą skalną formację na której wzniesiono Quinburk oraz roztaczające się z niej widoki najlepiej udać się z parkingu w przysiółku Drakov i podążać ścieżką na zachód w kierunku potoku Sokolí, a następnie skręcić na południe. Niestety nie prowadzi do niego żaden oznaczony szlak turystyczny.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Kouřil P., Prix D., Wihoda M., Hrady českého Slezska, Brno – Opava 2000.
Kouřil P., Plaček M., Revizní průzkum hradů Quingburgu a Koberštejna (okr. Bruntál), „Archæologia historica”, roč. 11, č. 1, 1986.
Vojkovski R., Kvinburk. Zbytky hradu severně od Vrbna pod Pradědem, Hukvaldy-Dobrá 2013.