Historia
Kościół św. Mikołaja został wzniesiony na początku XIII wieku. W okresie wojen husyckich, w 1423 lub 1424 roku został zniszczony, lecz po zakończeniu dziań militarnych został odbudowany. W 1741 roku dokonano jego przebudowy wznosząc barokową kruchtę po stronie południowej. W 1785 roku pierwotna bryła została dodatkowo zniekształcona dobudowaniem zakrystii, a w 1824 roku wieży po stronie zachodniej, do której po parunastu latach dostawiono jeszcze aneks z klatką schodową.
Architektura
Kościół usytuowano na wzgórzu dominującym nad wioską. Pierwotnie otoczony był ziemnymi wałami i przekopem oraz sąsiadował z zabudowaniami pańskimi. Został wzniesiony jako romańska, orientowana budowla jednonawowa z przestronną apsydą po stronie wschodniej. Nawa otrzymała 17 metrów długości i 9 metrów szerokości, a jej mur 1,2 metra grubości.
Elewacje zewnętrzne korpusu świątyni oparto na zakończonym gzymsem cokole o wysokości 1 metra. Ponadto wszystkie elewacje ozdobiono lizenami, przechodzącymi płynnie w arkadowy fryz z profilowanymi krawędziami, nad którym umieszczono jeszcze fryz ząbkowy i elegancki gzyms podokapowy (gzyms ten nad apsydą uzyskał bogatsze profilowanie niż nad nawą). Od południa wnętrze nawy oświetlały cztery nieduże, zamknięte półkoliście okna oraz dwa rzadko spotykane okrągłe okna. Mniej więcej pośrodku południowej ściany nawy umieszczono portal, służący głównie zwykłym wiernym. Od północy nawę oświetlały trzy okna, a dodatkowe trzy bogato profilowane okna umieszczono w apsydzie. W szczyt wschodni nawy wstawiono okulus.
Wewnątrz kościoła całą zachodnią przestrzeń nawy wypełniała empora, do której prowadził zachodni portal, pierwotnie połączony nadwieszaną kładką z pobliskimi zabudowaniami pańskimi. Portal znajdował się w południowej części zachodniej ściany, północna część była natomiast przepruta półokrągłym oknem. Główne podparcie trybuny tworzyły dwie arkady, osadzone na centralnie umieszczonym filarze i przyściennych pilastrach. Jej przyziemie zostało sklepione dwoma polami krzyżowymi z żebrami. Na konsoli wystającej ze środkowego filara zapewne usytuowany był ołtarzyk. Być może cała zachodnia część nawy pierwotnie przechodziła w wieżę, obniżoną w czasach nowożytnych.
Stan obecny
Kościół św. Mikołaja jest dobrze zachowaną romańską budowlą, niestety powiększoną w okresie nowożytnym o wieżę z aneksem schodowym, kruchtę po stornie południowej i zakrystię przy apsydzie. Zabytek wyróżnia się bogatymi elewacjami zewnętrznymi z lizenami, fryzem i gzymsami. Ponadto przetrwały ościeża okienne, główny portal wejściowy po stronie południowej (obecnie w kruchcie), a wewnątrz empora wraz ze sklepieniem przyziemia. Nie przetrwało sklepienie pierwszego piętra empory, lecz widoczny jest tam profilowany mały portal. W ścianie apsydy dojrzeć można niewielkie gotyckie sakramentarium.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Fišera Z., Opevněné kostely: v Čechách, na Moravě a ve Slezsku, t. 1, Praha 2015.
Podlaha A., Soupis památek historických a uměleckých v Království českém, ročník 37. Politický okres kralovický, Praha 1912.
Tomaszewski A., Romańskie kościoły z emporami zachodnimi na obszarze Polski, Czech i Węgier, Wrocław 1974.
Umělecké památky Čech, red. E.Poche, t. III, Praha 1980.