Historia
Kościół św. Jana Chrzciciela powstał około 1250 roku, kiedy to cystersi z klasztoru Hradiště postanowili wznieść w Nudvojovicach świątynię parafialną. Jako siedziba parafii budynek służył do czasu reformacji w 1551 roku. Po wojnie trzydziestoletniej został odrestaurowany, a w 1726 roku nawa otrzymała nowy malowany, kasetonowy strop. W XIX wieku kościół popadł w tak zły stan, iż nawet został w 1881 roku zamknięty. Wielka renowacja, która między innymi usunęła barokowy sufit, zakończyła się w 1894 roku. Po 1945 roku stan kościoła ponownie się pogorszył. Restaurację rozpoczęto na początku XXI wieku, a zakończono w 2006 roku.
Architektura
Kościół zbudowano jako budowlę orientowaną względem stron świata, jednonawową z prawie kwadratowym w planie korpusem o wymiarach 6,9 x 7,2 metra i prostokątnym prezbiterium od strony wschodniej, wielkości 5,1 x 3,6 metra. Był to układ typowy, najczęściej spotykany pośród niewielkich, wiejskich kościołów z przełomu okresu romańskiego i gotyckiego.
Wejście do kościoła umieszczono we wschodniej części ściany południowej nawy. Oświetlały ją cztery nieduże okna, po dwa z północy i południa oraz pojedyncze od zachodu. Wszystkie zostały mocno rozglifione do wnętrza. Pierwotnie zamknięte były lekko zaznaczonymi ostrołukami. Tradycyjnie wyróżnione zostało wschodnie okno w prezbiterium, zdobione piaskowcowym, dwudzielnym maswerkiem. Był to jedyny otwór doświetlający wschodnią, prezbiterialną część kościoła.
Prezbiterium dostawiono do nawy dłuższym bokiem, otwartym na wnętrze korpusu ostrołukową arkadą tęczy o szerokości 3,6 metra. Wnętrze prezbiterium zwieńczono sklepieniem krzyżowo – żebrowym, nawa zaś pierwotnie posiadała płaski, drewniany strop.
Stan obecny
Budynek zachował się do czasów współczesnych bez żadnych większych nowożytnych zniekształceń. Jedynie we wnętrzu nawy umieszczono replikę barokowego stropu, a portal zachodni jest efektem XIX-wiecznej renowacji. W jej trakcie ościeża okienne nawy zwieńczono mocniej zarysowanymi ostrołukami. Wnętrze kościoła dostępne jest tylko podczas nabożeństw, które odbywają się w co drugą sobotę miesiąca.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Šimák V., Soupis památek historických a uměleckých v Království českém, ročník 32. Politický okres Turnovský, Praha 1909.
Umělecké památky Čech, red. E.Poche, t. II, Praha 1978.