Našiměřice – kościół św Idziego

Historia

   Kościół św. Idziego w Našiměřicach został zbudowany w drugiej ćwierci XIV wieku, a w połowie tamtego stulecia ukończono kościelną wieżę. W XVI wieku zmodyfikowano górną jej część i ufundowano nowy szczyt. Znaczące modyfikacje zostały przeprowadzone w 1730 roku. W okresie tym podniesiono podłogę kościoła, wybudowano zakrystię, przekształcono okna nawy i prezbiterium. W 1893 roku kościół spłonął. Podczas późniejszych napraw nawa i zakrystia zostały na nowo sklepione, zbudowano kruchtę po północnej stronie korpusu oraz klatkę schodową w wieży. Na początku XXI wieku stan świątyni był zły, dlatego w latach 2012–2013 przeprowadzono gruntowną renowację.

Architektura

   Kościół został wzniesiony w południowej części wsi na niewielkim wzgórzu, jako budowla jednonawowa na planie prostokąta z węższym, wielobocznie zakończonym prezbiterium po stronie wschodniej i prostokątną zakrystią od północy. Od strony zachodniej usytuowano masywną, czworoboczną wieżę, podzieloną horyzontalnie gzymsami kordonowymi, zwieńczoną ozdobnym krenelażem i ostrosłupowym, strzelistym hełmem. Wieża została wyposażona w szczelinowe okna na niższych piętrach i duże, dwudzielne przeźrocza na najwyższej kondygnacji.
   Wewnątrz kościoła prezbiterium zwieńczono sklepieniem krzyżowo – żebrowym nad przęsłem kwadratowym, sklepieniem sześciodzielnym nad wschodnim zamknięciem, a nawę przykryto płaskim, drewnianym stropem. Żebra we wschodnim zamknięciu spięto zwornikiem z reliefem w kształcie baranka, na zachodnim natomiast wymodelowana została rozeta. Na ścianach żebra opuszczono wiązkami i osadzono na konsolach, przeważnie zdobionych maswerkową dekoracją.

Stan obecny

   Kościół choć zachował gotyckie mury, to jednak wiele utracił z pierwotnego, gotyckiego charakteru, za sprawą całkowitego przekształcenia wszystkich okien i dostawienia od północy kruchty. Większych zmian nowożytnych od strony zewnętrznej uniknęła jedynie wieża. Zachowały się w niej trzy dzwony, w tym jeden z datą 1370, co czyni go jednym z najstarszych na Morawach. Wnętrze korpusu, a zwłaszcza prezbiterium miało więcej szczęścia. Przetrwała tam arkada tęczy, ozdobne wnęki ścienne (sakramentarium) oraz sklepienie wraz ze służkami, zwornikami i konsolami.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Líbal D., Katalog gotické architektury v České republice do husitských válek, Praha 2001.

Strona internetowa wikipedia.org, Kostel svatého Jiljí (Našiměřice).