Historia
Pod koniec XIV wieku Mydlná była osadą służebną, gdzie osadzeni byli manowie, prawdopodobnie podlegli zamkowi Radyně. W latach 1397, 1405 i 1416 jako właścicieli miejscowego niewielkiego zamku źródła pisane wymieniały Bohuslava i Protive z Mydlná. Podczas wojen husyckich, przed 1437 rokiem, niejaki Kuneš z Hoholova sprzedał zamek i wieś swoim krewnym Rackowi z Kvíčovic i Annie z Hlohova. Kiedy w 1442 roku nowi właściciele odsprzedawali Mydlne Janovi z Rakové, odstąpili ją za połowę ceny, prawdopodobnie z powodu zniszczenia osady w wyniku działań wojennych. Kiedy do zniszczeń doszło nie jest pewne, być może w 1432, gdy miała miejsce wyprawa zbrojna przeciwko rabusiowi Habartowi z pobliskiego zamku Lopata. Wydaje się, że zamek przetrwał zniszczenie osady, choć nie na długo. Gdy w 1474 roku Jan z Rakové sprzedawał majątek zapisano, iż „dwór jest opuszczony, podobnie jak kmiece zagrody wraz z łąkami, lasami, strumieniami, stawami…”. W 1488 roku Mydlná została zwolniona z posług służebnych manów, a w XVI wieku wspominano jedynie o opustoszałej wsi. Ani data, ani przyczyna zniszczenia zamku nie są znane, wiadomo jedynie, iż miał miejsce gwałtowny pożar. Być może miało to związek z okresem walk w czasach Jerzego z Podiebradów w drugiej połowie XV wieku.
Architektura
Niewielki zamek stał na niskim wzniesieniu w pobliżu stawu i bagien, które były zasilane w wodę przez jeden z dopływów potoku Kornatickiego. Miał on formę zbliżoną do trapezu, chronionego fosą na północnym – zachodzie i południowym – wschodzie, czyli tam gdzie naturalna ochrona była najsłabsza. Przed zamkiem, czyli po jego południowej stronie, funkcjonował dwór i drewniane zabudowania wsi.
Bramę wjazdową, poprzedzoną drewnianym mostem, usytuowano od południa. Od zachodu flankowała ją narożna, czworoboczna budowla, być może wieża. Była ona murowana z drewnianą nadbudową i włączona w obwód muru obronnego, choć nie wystawała przed niego. Po przeciwnej stronie bramy, na południowym – wschodzie, znajdował się mały czworoboczny budynek o niejasnym przeznaczeniu.
Główny, prostokątny budynek mieszkalny, być może o wieżowym charakterze, zwrócony krótkim bokiem ku bramie, stał mniej więcej pośrodku dziedzińca. Jego przyziemie, wzniesione z kamienia łączonego gliną, dostępne było od południowego – wschodu przez portal z piaskowca. Wyższe kondygnacje zbudowano z drewna uzupełnianego cegłami. Ostatni masywny, czworoboczny budynek lub wieża znajdował się w południowo-wschodnim rogu muru obwodowego, w pobliżu stawu.
Stan obecny
Zamek nie zachował się do czasów współczesnych. Widoczne są na ziemi jedynie niewielkie relikty rumoszu kamiennego oraz relikty ścian głównego budynku, w najwyższych miejscach osiągające 1,5 metra. Wstęp na teren dawnego zamku jest wolny.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Anderle J., Brych V., Chotěbor P., Durdík T., Fišera Z., Procházka Z., Rykl M., Slavík J., Svoboda L., Úlovec J., Encyklopedie českých tvrzí, t. 2, Praha 2000.
Strona internetowa castles.cz, Tvrz Mydlná.
Strona internetowa hrady.cz, Tvrz Mydlná.