Mladá Boleslav – gotycki pałac Templ

Historia

   Pałac miejski zwany Templ został zbudowany w latach 1488-1493, jako siedziba hejtmana majątku bolesławskiego Jana Císařovskiego z Hliníka. Z powodu braku miejsca w przestrzeni staromiejskiego rynku, został on usytuowany przy miejskich murach obronnych, a w związku z tym musiał i pełnić również funkcje obronne. Nazwa Templ wywodzi się z legendy, jakoby został wzniesiony przez zakon templariuszy, sprowadzony w czasach króla Wacława II. Tradycje tą mógł zainspirować krzyż w godle prawdziwych budowniczych, wyrzeźbiony w portalu wejściowym i kilku innych elementach architektonicznych we wnętrzach pałacu.
   Około 1550 roku Templ był własnością członka drobnej szlachty, Jana Zilvara z Pilníkova. Prawdopodobnie posiadał on pałac przez długi czas, gdyż w XVII wieku przylgnęła do niego nazwa „Zilvarovski”, pomimo tego, że budynek został już wówczas przejęty przez kilku innych, nowych właścicieli. W 1568 roku właścicielem był Martin Kostelecký parający się sztuką medyczną. W okresie tym dom został uwolniony od wszystkich obciążeń podatkowych, w zamian za utrzymywanie furty prowadzącej w dół do rzeki. W kolejnych latach i wiekach właściciele zmieniali się często, byli to jednak głównie przedstawiciele rodzin szlacheckich. Charakter prywatnego domu Templ utracił w 1886 roku, kiedy został przejęty przez regionalne stowarzyszenie muzealne, które rok później otworzyło w nim swoją pierwszą wystawę. Od lat 20-tych XX wieku budynek został przystosowany do potrzeb czechosłowackiego kościoła husyckiego. W okresie powojennym powoli niszczał, czego kulminacją było częściowe zawalenie w 1977 roku. Dopiero po tym wydarzeniu został naprawiony i zaczął być wykorzystywany do celów kulturalnych.

Architektura

   Budynek został wzniesiony ponad stromym zboczem nad rzeką Izerą, tuż za linią miejskich murów obronnych. Otrzymał prostokątny kształt z dwoma węższymi skrzydłami od północy i południa oraz dobudówką po stronie wschodniej z dostawioną spiralną klatkę schodową. W przyziemiu głównego bloku znajdowały się trzy pomieszczenia z których środkowe dawniej pełniło rolę kaplicy i było zwieńczone dwoma polami sklepienia krzyżowo – żebrowego. Prezbiterium kaplicy umieszczono w oknie wykuszowym po stronie zachodniej. Ponadto funkcjonowało jeszcze piętro i kondygnacja dolna, piwniczna.

Stan obecny

   Templ jest jednym z najstarszych zachowanych budynków w Mladá Boleslav, przetrwałym praktycznie w oryginalnej formie późnogotyckiej rezydencji możnowładczej. Po przeprowadzeniu gruntownej renowacji w latach 90-tych XX wieku, budynek służy obecnie celom muzealnym, udostępniając wystawy poświęcone historii i archeologii miasta Mladá Boleslav i jego okolic.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Umělecké památky Čech, red. E.Poche, t. II, Praha 1978.
Strona internetowa hrady.cz, Templ.