Historia
Zamek został wzniesiony pod koniec XIV lub na początku XV wieku, być może przez szlachtę dzierżącą Plaveč. Pierwsza wzmianka pisemna o nim jest dość późna, gdyż pochodzi dopiero z 1411 roku. Wspomina ona braci Gebla i Štěpána z Hrušovan, którzy pozwali Jana Veitmilnara z Žerotic pod zarzutem bezprawnego posiadania majątku i zamku Lapikus. W 1508 roku był on już opuszczony i należał do Václava z Vejmil i Žerotic. Kres jego funkcjonowania przyniosły zapewne wojny husyckie lub późniejsze walki między czeskim królem Jerzym z Podiebradów a węgierskim Maciejem Korwinem w drugiej połowie XV wieku.
Architektura
Zamek został wzniesiony na podłużnej grani wzgórza z dłuższą osią na linii wschód – zachód. Składał się z umieszczonego w najwyższym punkcie zamku górnego i oddzielonego od niego, poprzez szeroki na 22 metrów przekop, podzamcza o długości około 50 metrów. Podzamcze także zabezpieczono suchą fosą, jednak dużo węższą, szeroką jedynie na 8 metrów. Co ciekawe i nietypowe droga wjazdowa na zamek górny biegła z boku podzamcza, po jego północnej stronie, a nie jak to najczęściej bywało przez jego środek. Po przekroczeniu długiego, drewnianego mostu ponad przekopem docierało się do czworobocznej wieży bramnej, wzmocnionej przyporą i wysuniętej przed obwód muru obronnego. Do północnej kurtyny, długiej na około 44 metry i także wzmocnionej masywną przyporą, dostawiono podłużny budynek. Po stronie zachodniej usytuowano małą furtę wypadową, być może prowadzącą na niewielki tylni dziedzińczyk. Głównym elementem zamku, usytuowanym na najwyższym skalnym grzbiecie, była długa (43 metry) i wąska (9,5 metra) czteroprzestrzenna zabudowa, do której od północy i południa dochodził mur obronny. Jej część wschodnia mogła mieć formę wieży o wymiarach 11 x 11 metrów, jak to często spotykane było w zamkach czeskich doby Karola IV.
Stan obecny
Z zamku przetrwały jedynie niewielki fragmenty muru, głównie północnej kurtyny zamku górnego z widoczną przyporą. Teren ruin jest gęsto porośnięty lasem, dlatego lepiej Lapikus odwiedzić w porze roku poza wegetacją roślin.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Hrady, zámky a tvrze v Čechách, na Moravě a ve Slezsku. Jižní Morava, t. I, red. Z.Fiala, Praha 1981.
Plaček M., Ilustrovaná encyklopedie moravských hradů, hrádků a tvrzí, Praha 2001.