Historia
Landek prawdopodobnie został założony przez króla Przemysła Ottokara II w drugiej połowie XIII wieku w celu ochrony granicy z księstwem opolskim, przez które w 1241 roku przetoczył się najazd mongolski. Dotknął on również Opawę i region Hlučína (Hulczyna). Pobliska Ostrava była wówczas osadą graniczną, przez którą przepływała rzeka Ostravica, oddzielająca Morawy od Śląska.
Pierwsza pośrednia wzmianka o zamku pochodzi z 1297 roku, kiedy to biskup ołomuniecki Dietrich oraz książę cieszyński Mieszko uściślili przebieg granicy śląsko – morawskiej między Landkiem a węgierskimi rubieżami. W 1303 roku zamek dzierżył, prawdopodobnie jako lenno, niejaki Mikuláš I Žibřid z Barutu, który wyznaczył dla Landka swojego burgrabiego. W 1349 roku był natomiast zamek lennem byłego wójta cieszyńskiego Petra. Dziesięć lat później król Karol IV przekazał Landek małżonce opawskiego księcia Mikołaja, Jitce. Przy podziale księstwa w 1377 roku między synów księcia Mikołaja II, Landek wraz z Hlučínem, Koblovem, Markvartovicami i Bobrovnikami dostał się w ręce Wacława i Przemka, lecz dość szybko przejął go trzeci z braci Mikołaj III, który przed 1385 rokiem przekazał go kozielskiemu księciowi Konradowi II.
W 1428 roku obok Landeku przechodziła wyprawa zbrojna husytów, nie wiadomo jednak czy pokusili się oni o zdobycie zamku. Jeszcze w połowie XV wieku zamek należał do książąt oleśnicko-kozielskich, co potwierdził im w 1459 roku król Jerzy z Podiebradów. Kres warowni wkrótce potem przyniosły walki czesko – węgierskie, w trakcie których został zdobyty i zniszczony.
Architektura
Zamek wzniesiono na cyplu wzgórza, który odcięto od północy półkolistym przekopem i ziemnym wałem. Z pozostałych stron dość dobre zabezpieczenie zapewniały strome stoki, opadające na południu, wschodzie i częściowo południowym – zachodzie ku rzece Odrze, nad nurtem której górowały o około 90 metrów.
Wjazd ulokowano po stronie północno – zachodniej, prawdopodobnie w niewielkim przedbramiu, tuż przy stoku wzgórza. Górować nad nim mogła hipotetyczna czworoboczna wieża, a całość zabezpieczał masywny ziemny wał o długości 150 metrów i szerokości 17-18 metrów u podstawy. Na południowym – wschodzie wał sięgał skalistych nadrzecznych stoków, natomiast na północnym – zachodzie dochodził do wąskiej szyi chronionej trzema poprzecznymi przekopami o długości 17, 19 i 23 metrów. Północną stronę zamku ochraniał jeszcze jeden zespół szerokiego na 15-20 metrów przekopu i ziemnego wału, zabezpieczonego jeszcze następnym przekopem szerokim na 10-15 metrów. Droga wjazdowa prowadzić mogła obszarem międzymurza (międzywala), pomiędzy zewnętrznym a wewnętrznym obwodem obronnym, do bramy w głównym obwodzie obronnym po stronie północno – wschodniej.
Zabudowę mieszkalną usytuowano w najbezpieczniejszej, południowej części dziedzińca. Całość zamku zajmowała migdałowaty w planie obszar o wielkości około 100 x 70 metrów, z wyraźnym zwężeniem murów po stronie zachodniej, w pobliżu bramy wjazdowej.
Stan obecny
Zamek nie zachował się do czasów współczesnych, widoczne są jedynie niewielkie fragmenty dolnych partii murów i ziemne obwałowania. W okresie letnim cały obszar pokryty jest gęstą roślinnością, co utrudnia lokalizację zamku. Prowadzi do niego oznakowany, zielony szlak turystyczny.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Hrady, zámky a tvrze v Čechách, na Moravě a ve Slezsku. Severní Morava, t. II, red. Z.Fiala, Praha 1983.
Kouřil P., Prix D., Wihoda M., Hrady českého Slezska, Brno – Opava 2000.