Kutná Hora – kaplica Bożego Ciała

Historia

   Kaplica została ufundowana przez Bractwo Bożego Ciała około połowy XIV wieku, prawdopodobnie na krótko przed wzniesieniem położonego obok kościoła św. Barbary, jako kaplica cmentarna z karnerem. Gdy w 1626 roku w mieście pojawili się jezuici, budynek zaczął im służyć jako oratorium. Kości zostały przeniesione wówczas do kostnicy i zamurowane w podłodze. Pod koniec XVIII wieku kaplica przestała służyć celom liturgicznym i grzebalnym, przekształciła się w warsztat i magazyn, co przyczyniło się do jej degradacji. Dzięki połączonym wysiłkom miasta i czeskiego Ministerstwa Kultury w latach 1997-2000 przeprowadzono gruntowną renowację, która uratowała ten cenny zabytek.

Architektura

   Kaplica została zbudowana na cyplu, nad stromymi stokami opadającymi do rzeki Vrchlicy. Po jej południowo – zachodniej stronie usytuowano okazałą gotycką bryłę kościoła św. Barbary. Kaplica planowana była jako budowla dwukondygnacyjna, choć nie ma pewności, czy część górna została w całości ukończona. Niższe piętro było używane do przechowywania kości, górne miało funkcjonować jako kaplica do nabożeństw za zmarłych.
   Fasada kaplicy zwrócona została ku zachodowi, w stronę placu przy kościele św. Barbary. Pośrodku niej umieszczono symetrycznie okazałe przypory, w których bokach osadzono dwuramienne (siodłowe) portale. Nimi pierwotnie wchodziło się do szeroko rozwartego ostrołucznego portalu pierwszego piętra. Kolejny, boczny portal umieszczony był w południowej ścianie kaplicy.
   Krzyżowo – żebrowe sklepienia dolnego piętra zostały podparte czterema masywnymi, cylindrycznymi filarami o prostych, sfazowanych cokołach. Żebra poprowadzono w ten sposób, iż zarówno na kolumnach jak i w ścianach kaplicy zanikły one bez żadnych konsol. W środkowych przęsłach spięto je zwornikami o kształcie rozet. Wschodnią ścianę otwarto trzema dużymi, ostrołucznymi oknami, w zachodniej natomiast utworzono główne wejście.

Stan obecny

   Od strony zewnętrznej kaplica nie przykuwa dziś uwagi, zwłaszcza że w przebudowaną fasadę wstawiono nowożytny portal, a piętro w większości nie zachowało się. Gotycki charakter i dostojną surowość posiada natomiast pozbawione wyposażenia wnętrze, dostępne bez przeszkód dla zwiedzających, o ile nie odbywają się w nim akurat wydarzenia kulturalne. Niezachowane piętro służy obecnie za platformę widokową.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Líbal D., Katalog gotické architektury v České republice do husitských válek, Praha 2001.

Umělecké památky Čech, red. E.Poche, t. II, Praha 1978.