Křídlo – zamek

Historia

   Zamek Křídlo prawdopodobnie wzniesiono w pierwszej połowie XIV wieku, choć pierwsza informacja pisana o nim pochodzi dopiero z 1365 roku. Swą nazwę zapewne zawdzięcza wydłużonemu zboczu góry Barvínek, która strzegła wejścia do doliny Rusavy i na którym zamek został zbudowany. W 1365 roku Vlk z Dobrotic, syn Zawiszy z Dobrotic, sprzedał Křídlo wraz z pobliską wsią Chomýž Vilémovi z Kunštátu. Po jego śmierci w 1374 roku Heralt z Kunštátu odsprzedał zamek Ctiborowi z Cimburka, który zaczął się pisać również z Křídla. Jego rodzina posiadała zamek aż do 1437 roku. W latach 1437 – 1460 właścicielem Křídla był Herburt i Leonart z Bořitova i z Počenic, a przez kolejne dwadzieścia lat należał do Machny z Krčmaň, wdowy po Herburcie. Z powodu trudności finansowych Machna podobno trudniła się na zamku podrabianiem węgierskich monet Macieja Korwina. Około 1475 roku zamek na krótko przejął jeden z jej wierzycieli, lecz już pod koniec lat 70-tych XV wieku Křídlo zostało zburzone przez wojska węgierskie w trakcie jednego z ich zbrojnych wypadów na Morawy.

Architektura

   Zamek został zbudowany na podłużnym grzbiecie wzniesienia ze stromymi zboczami od południa, wschodu i częściowo zachodu. W części północnej, bardziej płaskiej i przystępnej rozlokowano podzamcze. Usytuowany w najwyższym miejscu rdzeń zamku miał w przybliżeniu prostokątny kształt o wymiarach 35 x 15 metrów. Ze względu na nieduże wymiary jego układ musiał być zwarty, a wewnętrzny dziedziniec ciasny. Jego zabudowa jest różnie rekonstruowana, albo w formie czworobocznej wieży i dostawionego do niej podłużnego budynku, albo w formie dwóch budynków połączonych murem z dziedzińcem pośrodku. Droga na podzamcze zapewne zabezpieczona była przedbramiem, lecz także ono może być rekonstruowane na parę różnych sposobów. Zejście było dość strome, gdyż na pokonanie prawie 20 metrów różnicy wysokości, miało się jedynie 60 metrów długości.
   Podzamcze otrzymało w przybliżeniu prostokątny kształt o wymiarach 42 x 60 metrów. Otaczał je mur obronny o grubości 1,5 – 2 metrów, wydzielający dość obszerny dziedziniec ze zbiornikiem na wodę deszczową wykutym w skale pośrodku. Zachodnia kurtyna muru, wzdłuż której biegła droga do zamku, wzmocniona była dodatkowo jedną lub dwoma cylindrycznymi basztami. W zachodniej baszcie o średnicy około 8 metrów, znajdował się także studnia. Wjazd na podzamcze zabezpieczono 12-metrowej szerokości rowem i czworoboczną wieżą bramną po stronie północno – wschodniej. Do jej 2 metrowej szerokości przejazdu prowadził zwodzony most, a przed nią wzniesiono dodatkowe obwarowania o konstrukcji drewniano – ziemnej i szachulcowej.

Stan obecny

   Do czasów współczesnych z zamku zachowały się niewielkie relikty głównego budynku mieszkalnego, wieży bramnej na podzamczu i jednej z baszt w zachodniej kurtynie muru podzamcza. Wstęp na teren ruin jest wolny.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Hrady, zámky a tvrze v Čechách, na Moravě a ve Slezsku. Jižní Morava, t. I, red. Z.Fiala, Praha 1981.
Plaček M., Ilustrovaná encyklopedie moravských hradů, hrádků a tvrzí, Praha 2001.
Strona internetowa pamatky-vm.cz, Stavebni vývoj hradu Křídlo.