Košťálov – zamek

Historia

   Zamek prawdopodobnie został wzniesiony w pierwszej połowie XIV wieku. Nie ma pewności kto był inicjatorem tej budowy i pierwszym właścicielem, być może byli to przedstawiciele rodu z Hazmburka. Pierwsza wzmianka o zamku pojawiła się w 1372 roku, gdy burgrabią w Košťálovie był Aleš ze Slavětína. Zamek miał wówczas zostać trafiony przez piorun i jak przekazał kronikarz Beneš Krabice z Veitmile, podpalić Alešowi i jego małżonce buty. Kolejna informacja dotyczy roku 1422, kiedy to Košťálov został oblężony przez wojska husyckie. Ponieważ rok później Jan Kaplíř został właścicielem pobliskich Třebenic i okolicznych wsi, można przypuszczać, że był także panem zamku Košťálov. W drugiej połowie XV wieku rozrośnięty ród Kaplířów dokonał podziału zamku pomiędzy braci Zdislava (który przejął zamek górny) Dobeša i Jana. Nie wiadomo kiedy dokładnie Košťálov przestał pełnić funkcję mieszkalną, zapewne miało to jeszcze miejsce w XVI wieku. Gdy po bitwie pod Białą Górą majątek Adama Kaplířa został skonfiskowany przez Habsburgów, Košťálov był już wspominany jako opuszczony.

Architektura

   Zamek został wzniesiony na stromym, skalnym, bazaltowym cyplu, którego skarpy zabezpieczały z trzech stron, czyniąc jedyny możliwy dojazd od północy. Różnica wysokości terenu na wschodzie i zachodzie dochodziła nawet do 250 metrów. Skraj cypla został dodatkowo odcięty fosą od położonego na północy podzamcza. Usytuowano w nim prostokątny w planie budynek, zapewne o wieżowym charakterze. Miał on trzy kondygnacje naziemne, których przyziemie nie posiadało żadnych otworów, a niewielkie okna umieszczono jedynie na piętrach. Być może budynek był otoczony murem obronnym, a może mur wydzielał jedynie niewielki dziedziniec po stronie północnej. Niżej położone podzamcze miało kształt wieloboku dostosowanego do formy wzgórza. Mieścił się tam szereg budynków gospodarczych, między innymi kuchnia (odnaleziono pozostałości naczyń i sadzę), kuźnia (fragmenty żelaza), zapewne także stajnie i studnia.

Stan obecny

   Do dnia dzisiejszego z zamku, w postaci trwałej ruiny, zachowały się dolne partie murów głównego, prostokątnego budynku mieszkalnego – donżonu. Wstęp na jego teren jest wolny, lecz trzeba pokonać forsowną wędrówkę na szczyt wzgórza. Do ruin można dotrzeć zielonym szlakiem turystycznym z Radostic, żółtym szlakiem turystycznym z Boreč, czerwonym szlakiem z Třebenic lub asfaltową drogą z niedalekiej wsi Sutom.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Durdík T., Ilustrovaná encyklopedie českých hradů, Praha 2009.

Hrady, zámky a tvrze v Čechách, na Moravě a ve Slezsku. Severní Čechy, t. III, red. Z.Fiala, Praha 1984.