Historia
Pierwsza wzmianka o wsi Kladno, będącej własnością rodu Kladenskich pochodzi z 1316 roku. Ze względu na to, iż ród w drugiej połowie XIV wieku rozrósł się na wiele gałęzi w Kladnie wzniesiono aż trzy warowne budowle: twierdzę Dolną z dworem, zamek Vlaškov (zanikły już w drugiej połowie XV wieku) i opisywany tutaj zamek Górny. W XV wieku cały kladeński majątek znalazł się w rękach Přecha z Kladna, a po nim jego syna Zdeňka, po którym rodzina wymarła po mieczu. Poprzez małżeństwo siostry Zdeňka z Janem Žďárským majątek przeszedł następnie na ród Žďárských ze Žďáru. W połowie XVI wieku jeden z jego członków, Jiří Žďárský, przebudował zamek na renesansową rezydencję (przekształcono wówczas głównie skrzydło wschodnie z krużgankiem i zachodnie). Kolejna gruntowna przebudowa miała miejsce po 1705 roku, kiedy to zamek przejęli benedyktyni z opactwa břevnovsko-broumovskiego. W ich imieniu nową, barokową formę nadał rezydencji architekt Kilián Ignác Dienzenhofer.
Architektura
Zamek u schyłku średniowiecza miał nieregularny kształt zbliżony do czworoboku z czterema skrzydłami zamykającymi wewnętrzny dziedziniec. Bramę umieszczono po stronie północno – wschodniej i zabezpieczono usytuowaną zaraz obok czworoboczną wieżą. Najstarsza, główna zabudowa mieszkalna zapewne mieściła się po jej przeciwnej stronie, czyli w skrzydle zachodnim (tam też zachował się fragment bardo masywnego muru obwodowego w części południowej, północna część niestety została przebudowana w okresie renesansu). Późnogotycki charakter miało skrzydło północne, na poziomie przyziemia podzielone na trzy pomieszczenia, oraz skrzydło południowe do którego w pierwszym trzydziestoleciu XVI wieku przystawiono od południowego – wschodu czworoboczny ryzalit. Z XV wiekiem wiąże się krótkie skrzydło wschodnie mieszczące wspomniany przejazd bramny. Całość zamku prawdopodobnie otaczała nawodniona fosa.
Stan obecny
Zachowany do dzisiaj pałac w wyniku renesansowej i barokowej przebudowy całkowicie zatracił pierwotne cechy stylowe. Odnowiony w latach 90-tych XX wieku i na początku XXI wieku pałac jest obecnie siedzibą Galerii Miejskiej, Muzeum Narodowego w Kladnie i oddziału Biblioteki Miejskiej.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Anderle J., Brych V., Chotěbor P., Durdík T., Fišera Z., Procházka Z., Rykl M., Slavík J., Svoboda L., Úlovec J., Encyklopedie českých tvrzí, t. 2, Praha 2000.
Strona internetowa hrady.cz, zámek Kladno.
Strona internetowa stredoceske-zamky.cz, zámek Kladno.