Kalenice – wieża Hvížďalka

Historia

   Kalenice od 1045 roku należały do klasztoru w Břevnovie, który otrzymał wieś od księcia Brzetysława. W XIV wieku osiedliła się w niej rodzina Kaleniców z Kalenic, z których pierwszym znanym przedstawicielem był w 1374 roku niejaki Jaroslav. W pierwszej połowie XV wieku wieś dzierżyli Sadlovie z Kladrubca. W 1530 roku wieża, będąca wówczas własnością Wacława Sadlova, pomocnika rycerza raubrittera Zdeńka Malovca, została spalona, choć Wacław dostał później odszkodowanie w wysokości 500 kop groszy. Odbudowana, w 1559 roku stała się własnością Petra Boubínskiego z Újezda, a w kolejnych wiekach często zmieniała właścicieli. W XVIII i XIX wieku została gruntownie przebudowana.

Architektura

   Wieża została wzniesiona na planie prostokąta, na owalnym terenie o wymiarach 35 x 20 metrów. Jej mury miały około 1,1 – 1,3 metra grubości w przyziemiu i były podpiwniczone. Piwnica dostępna była przez zewnętrzną rampę i sklepiona kolebkowo, podobnie jak pomieszczenie wysokiego przyziemia, które najpewniej miało osobne wejście poprzez drewniane zewnętrzne schody lub drabinę. Pierwotnie wieżę otaczała fosa i ziemny wał, którego dzisiejsza szerokość wynosi 3,5 metra. Tak znaczna grubość skłania do przypuszczeń, iż zwieńczony był drewnianym parkanem lub częstokołom. Fosa mogła być napełniana wodą z pobliskiego potoku.

Stan obecny

   Obecnie dawna, późnogotycka wieża zawarta jest w północno-wschodniej części nowożytnego budynku. Jej elewacje zewnętrzne i podziały wewnętrzne zostały całkowicie przekształcone. Stanowi dziś własność prywatną, dlatego zwiedzanie może być utrudnione.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Anderle J., Brych V., Chotěbor P., Durdík T., Fišera Z., Procházka Z., Rykl M., Slavík J., Svoboda L., Úlovec J., Encyklopedie českých tvrzí, t. 2, Praha 2000.
Hrady, zámky a tvrze v Čechách, na Moravě a ve Slezsku. Jižní Čechy, t. V, red. Z.Fiala, Praha 1986.

Kašička F., Nechvátal B., Tvrze a hrádky na Strakonicku, Strakonice 1986.