Historia
Zamek Eisenberg, czyli Żelazna Góra, został wzniesiony w latach 1363-1365 przez panów z Rvenic. W 1407 roku przeszedł w ręce Petra z Perče, po którym kolejni właściciele zmieniali się często i szybko: w latach 1410–1413 był to Albrecht starszy z Kolovrat, a od 1416 roku Jan Smolík ze Slavic.
W połowie XV wieku Eisenberk dzierżył Kunc z Kaufunku, który w 1455 roku w celu szantażu i wymuszenia porwał z zamku Altenburg synów elektora saskiego Fryderyka II. Kunz został szybko schwytany i stracony, a Jezeří zajęło wojska późniejszego króla czeskiego Jerzego z Podiebradów. Od 1459 roku na Eisenberg wrócili jego dawni posiadacze, Smolíkowie ze Slavic.
W 1513 roku Zikmund Smolík zapisał majątek Mikołajowi Hochhauserovi z Hochhausu, który około połowy XVI wieku w większości wyburzył starą zabudowę i wzniósł nową renesansową rezydencję. Hochhauserovie cieszyli się nowym zamkiem do 1623 roku. Został on wówczas skonfiskowany z powodu udziału członków rodziny w antycesarskim powstaniu. Kolejny właściciel Vilém młodszy z Lobkovic przebudował Eisenberg w stylu barokowym, lecz w 1646 roku rezydencja spłonęła i pozostała w ruinie aż do 1696, czyli do czasu odbudowy Ferdinanda Viléma z Lobkovic. Kolejne przekształcenia miały miejsce po pożarze z 1713 roku i w XIX wieku za Josefa Františka Maximiliána i Ferdinanda z Lobkovic. Po drugiej wojnie światowej budowla była opuszczona i zrujnowana. Po znacjonalizowaniu z czasem rozpoczęto jej stopniową odbudowę.
Architektura
Zamek wzniesiono na wysokim wzgórzu górskiego masywu Rudaw. Z powodu gruntownej przebudowy z XVI i późniejszych stuleci, odtworzenie pierwotnego wyglądu zamku jest trudne. Wiadomo jedynie, iż w północnej części istniało spore nagromadzenie mieszkalnych lub obronnych budowli, być może o wieżowym charakterze oraz prostokątnej wieży z zaokrąglonymi narożnikami na południowym zachodzie. Średniowieczny zamek znajdował się na skalnej formacji w której wyciosano część piwnicznych pomieszczeń. Po stronie północno-zachodniej reliktem dawnej zabudowy jest podłużne, sklepione kolebkowo pomieszczenie, jeszcze w średniowieczu podzielone na dwie izby. W kierunku wschodnim, prawdopodobnie na całej szerokości dzisiejszego głównego skrzydła pałacu, znajdował się duży budynek, na poziomie drugiej piwnicy wyposażony w sklepione kolebkowo pomieszczenie. Zamek chroniony był suchą fosą i zapewne ziemnymi obwałowaniami.
Stan obecny
Zamek nie zachował się do czasów współczesnych, jego miejsce zajęła w XVI wieku renesansowa rezydencja, dodatkowo przekształcana w kolejnych stuleciach. Jej wnętrza i elewacje są stopniowo remontowane i udostępnione w ciągu roku do zwiedzania od 1 kwietnia do 31 października.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Durdík T., Ilustrovaná encyklopedie českých hradů, Praha 2009.
Durdík T., Ilustrovaná encyklopedie českých hradů, Dodatky 2, Praha 2005.
Hrady, zámky a tvrze v Čechách, na Moravě a ve Slezsku. Severní Čechy, t. III, red. Z.Fiala, Praha 1984.