Historia
Budowa zamku Jenčov miała miejsce w drugiej połowie XIII wieku, jeszcze za rządów króla Przemysła Ottokara II lub już w okresie panowania Wacława II. Zamek nie został odnotowany przez średniowieczne źródła pisane, ale dzięki badaniom archeologicznym wiadomo, iż funkcjonował na początku XIV stulecia. Podobieństwo nazwy Jenčov do imienia Jana Luksemburskiego skłaniałoby także do szukania w nim inicjatora budowy, albo, co bardziej prawdopodobne, uznania go za częstego gościa na zamku. Ze względu na niewielkie gabaryty i ustronną, leśną lokalizację prawdopodobnie bardziej pełnił on rolę myśliwskiego dworu, niż założenia stricte obronnego. Jedyna zachowana wzmianka źródłowa o nim zapisana została dopiero z 1686 roku, kiedy to Jan Adolf ze Schwrzenberka sprzedawał majątek Arnoštowi Josefowi z Valdštejna. Jenčov opisano wówczas jako stary i opuszczony. W trakcie badań archeologicznych na zamku odkryto ślady pożaru, który mógł być bezpośrednią przyczyną jego zaniku.
Architektura
Niewielki zamek wzniesiono na skalnym cyplu, wysuniętym z obszaru rozległego wzgórza ku zachodowi, w stronę zakola rzeki Vůznica. Pomimo obronnej pozycji, chronionej od północy, zachodu i południa nurtem rzecznym i skarpami opadającymi ku dolinie, wzgórze po stronie wschodniej było zauważalnie wyższe niż skalisty cypel. Obie części łączyła wąska szyja, w celu zwiększenia obronności przecięta poprzecznym przekopem. Szyją tą wiodła droga dojazdowa do zamku.
Jenčov składał się z dwóch części. Dolną stanowił prostokątny w planie budynek o wymiarach 9,2 x 17,5 metrów. Posiadał on co najmniej jedno piętro ponad przyziemiem. Wewnątrz ściana dzieliła jego przestrzeń na dwa pomieszczenia o mniej więcej takich samych wielkościach, kryte płaskimi, drewnianymi stropami, z belkami umieszczanymi w otworach w murze. W krótszej ścianie południowo – wschodniej, zwróconej w stronę przekopu, znajdowało się tylko pojedyncze wąskie okno. Co najmniej jeden otwór znajdował się również w przyziemiu ściany południowo – zachodniej. Od strony wschodniej do budynku prowadziło dwoje drzwi zamykanych ryglami osadzanymi w otworach w grubości muru. Przed nimi zapewne znajdował się wąski korytarz łączący bramę wjazdową do zamku na wschodzie z furtą osadzoną między budynkiem a skałą na północy. Furta ta, podobnie jak portale w prostokątnym budynku, zamykana była ryglem.
Teren cypla wznosił się o około 5 metrów za północną ścianą prostokątnego budynku. Pozostawało tam jedynie wąskie przejście ze wspomnianej powyżej furty do górnej części zamku. Na szczycie skały usytuowano czworoboczną wieżę o wymiarach 7,7 x 10,3 metrów, ze ścianami o grubości 2,2 metra. Wydaje się, iż pełniła ona także funkcje mieszkalne, choć w dolnej części, aż do 5 metrów wysokości nie posiadała żadnych otworów.
Stan obecny
Zamek zachował się w formie trwałej ruiny, z widocznymi dolnymi murami wieży i większością dolnych murów prostokątnego budynku, dochodzących do paru metrów wysokości. Wstęp na teren zamku jest wolny, wiedzie do niego oznaczony na czerwono szlak turystyczny od miasteczka Zbečno do Chyňavy.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Durdík T., Ilustrovaná encyklopedie českých hradů, Praha 2009.
Durdík T., Ilustrovaná encyklopedie českých hradů, Dodatky 2, Praha 2005.
Hrady, zámky a tvrze v Čechách, na Moravě a ve Slezsku. Severní Čechy, t. III, red. Z.Fiala, Praha 1984.
Menclová D., České hrady, Praha 1972.
Záruba F., Hrady doby přemyslovské I. Královské hrady, biskupská sídla, Chebsko, Praha 2023.