Historia
Data budowy zamku nie jest znana. Po raz pierwszy wspomniano o nim w źródłach historycznych w 1359 roku, jako o własności rodziny Biberštejnów, których główne gniazdo rodowe znajdowało się w pobliskim Frýdlancie. Z tego powodu nie mieszkali w Hamrštejnie osobiście, a oddali burgrabiemu – Ślązakowi Mikołajowi Duchs.
W XV wieku Biberštejnowie należeli do wrogów husyckich, tak więc i Mikołaj Duchs ogłosił się wrogiem zrewoltowanej Pragi. Jego pozycja musiała być trudna, gdyż niecałe 10 km od Hamrštejna znajdował się husycki zamek Grabštejn oraz drewniany gródek w Chrastavě. Gdy w 1424 roku do zamku zbliżał się w trakcie zbrojnej wyprawy na Żytawę, husycki hejtman Boček z Poděbrad, Mikołaj zawarł rozejm, by zdobyć czas na przygotowanie się do obrony. W 1428 roku niedaleko zamku doszło do starcia między wojskami łużyckimi a husytami Jana Kralovce, a pięć lat później Hamrštejn został zajęty przez bożych bojowników Jana Čapka. Utrzymali się oni na zamku do 1435 roku, kiedy to znów dzierżył go Mikołaj Duchs.
W drugiej połowie XV wieku Hamrštejn stał się przedmiotem sporu majątkowego w rodzinie Biberštejnów. Od 1454 należał wspólnie do Ulricha, Wacława i Fryderyk Bibersteina, po 1463 roku już tylko do Wacława. Natomiast funkcję burgrabiego od 1452 do 1486 pełnił Heinz Duchs, syn Mikołaja. Wacław wraz ze swym wasalem stali wówczas po stronie węgierskiego króla Macieja Korwina, toczącego wojny w konflikcie z husyckim królem Jerzym z Podiebradów. Z tego powodu w 1487 roku następca Jerzego, Władysław II Jagiellończyk ogłosił przepadek lenna i przekazał Hamrštejn w zarząd burgrabiemu Hanušowi z Rechenberka. Dopiero gdy władzę przejął Ludwik II Jagiellończyk, Biberštejnowie odzyskali zamek. Na początku XVI wieku Hamrštejn stał się zastawem Ulricha Gotscha, ale wkrótce Biberštejnowie wykupili swe długi. W 1551 roku zmarł Krzysztof, ostatni przedstawiciel Biberštejnów z Frýdlantu, a ich majątek został przejęty przez Koronę. Wkrótce potem, mimo iż zamek sprzedano Bedřichowi z Redernu, został on opuszczony i popadł w całkowitą ruinę.
Architektura
Zamek usytuowano na wysokim wzgórzu w ciasnym zakolu rzeki, która otaczała go ze wszystkich stron za wyjątkiem północy. Cypel dodatkowo zabezpieczono oddzielając go od reszty terenu przekopem. W południowej części zamku usytuowano cylindryczną wieżę o średnicy około 9 metrów i grubości muru 2,5 metra, która była dostępna bezpośrednio z poziomu wewnętrznego dziedzińca, po kilku, wykutych w skale schodach. Po przeciwnej stronie umieszczono wieżę mieszkalną o kwadratowym planie z zaokrąglonymi narożnikami. Miała ona około 10 metrów długości boku i 1,5 metra grubości murów. Obie wieże otoczono owalnymi obwarowaniami (67×26 metrów) z bramą po wschodniej stronie, umieszczoną w 2 metrowej szerokości załamaniu murów. Bezpośrednio naprzeciw wejścia znajdował się niewielki budynek przystawiony do kurtyny wschodniej. Zasadniczo przestrzeń między dwiema wieżami pozostała wolna, choć nie można wykluczyć drewnianej zabudowy gospodarczej dostawionej do wewnętrznych ścian obwarowań.
Stan obecny
Zamek obecnie to słabo zachowana ruina z reliktami dwóch wież i fragmentami murów obwodowych. Jego turystyczny potencjał zwiększa jednak malownicze usytuowanie na bazaltowych skałach w zakolu rzeki, na porośniętym lasem terenie. Zamek znajduje się zaledwie około 100 metrów od przystanku, wiodą do niego szlaki turystyczne oznaczone żółtym i niebieskim kolorem.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Durdík T., Ilustrovaná encyklopedie českých hradů, Praha 2009.
Hrady, zámky a tvrze v Čechách, na Moravě a ve Slezsku. Severní Čechy, t. III, red. Z.Fiala, Praha 1984.
Menclová D., České hrady, Praha 1972.