Freudenštejn – zamek

Historia

   Zamek prawdopodobnie został wzniesiony w połowie XIII wieku przez króla czeskiego Przemysła Ottokara II lub przez margrabiów morawskich, na granicy z polskim wówczas Śląskiem. Zapewne służył ochronie pobliskich kopalń i szlaku z Moraw przez Karlovice i Vrbno pod Pradědem do Polski. Znaleziska archeologiczne sugerowałyby, iż zamek funkcjonował jedynie do początku XIV wieku. Wydaje się, że zanikł w sposób pokojowy, czyli został po prostu porzucony. Nazwa zamku prawdopodobnie pochodziła od niemieckiego słowa friede (ochrona, pokój).

Architektura

   Zamek został wzniesiony na wąskim krańcu wzgórza, którego strome stoki zapewniały mu dobre warunki obronne, szczególnie od strony zachodniej i południowej, gdzie skaliste skarpy opadały ku dolinie strumienia. Z powodu ścisłego dopasowania murów obronnych do kształtu terenu, objęły one owalny w planie kształt o długości około 55 metrów i szerokości od 9 do 18 metrów, z ostrym narożnikiem po stronie północno – zachodniej. Ich grubość wynosiła 2,7 metra. Wzniesione były z miejscowego kamienia spajanego wysokiej jakości zaprawą, przy czym częściowo, zwłaszcza po stronie zachodniej, z powodu skalnych formacji nie było potrzeby poprowadzenia długiej kurtyny, a jedynie uzupełniano luki i szczeliny pomiędzy skałami.
   U podnóża wzniesienia zamek chroniony był przez rów (6 do 13 metrów szerokości) i masywny wał ziemny, dochodzący w koronie nawet do 4 metrów szerokości. Jego górna część zapewne wykorzystywana była jako ciąg komunikacyjny dla obrońców i częściowo jako droga dojazdowa. Ta ostatnia osiągała po stronie wschodniej przegradzającą przekop platformę, mierzącą około 10 x 10 metrów, po której zapewne poprowadzony był drewniany most wiodący na dziedziniec zamku.
   Wewnątrz obwodu murów wzniesiono budynek mieszkalny o wymiarach 15 × 12 metrów, wypełniający prawie całą przestrzeń niewielkiego dziedzińca. Stosunkowo grube mury budynku prawdopodobnie posiadały wysokość co najmniej dwóch murowanych kondygnacji, na którymi mogło się znajdować piętro o konstrukcji drewnianej lub szachulcowej, przykryte dachem o mocnej, odpornej na silne wiatry konstrukcji. Najniższa kondygnacja dzieliła się na dwa pomieszczenia.

Stan obecny

   Z zamku przetrwały do czasów obecnych niewielkie fragmenty murów, widoczne głównie po stronie północnej, niestety częściowo zdemontowane przez entuzjastów i zbudowane całkowicie na nowo, bez żadnego powiązania z oryginalnym układem. Nadal czytelne są pierwotne obwarowania ziemne. Wstęp na teren zamku jest wolny, prowadzi do niego żółty szlak turystyczny.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Hrady, zámky a tvrze v Čechách, na Moravě a ve Slezsku. Severní Morava, t. II, red. Z.Fiala, Praha 1983.
Kouřil P., Prix D., Wihoda M., Hrady českého Slezska, Brno – Opava, 2000.

Vojkovski R., Freudenštejn, Firstenvald. Zříceniny dvou hradů na Vrbensku, Hukvaldy-Dobrá 2013.