Dřevčice – zamek

Historia

   Zamek po raz pierwszy wspomniany został w źródłach pisanych w 1364 roku jako własność biskupstwa litomyškiego, dlatego przyjmuje się iż musiał powstać około połowy XIV stulecia. W 1382 roku miejscowe dobra kupił od swego krewnego Jindřicha biskup ołomuniecki Petr, jednak zamek wkrótce zajęli jego przeciwnicy polityczni. Dopiero pod koniec XIV wieku król Wacław IV zwrócił Dřevčice kolejnemu biskupowi ołumunieckiemu, Mikulášowi i potwierdził jego własność. W 1398 roku potwierdzony został na zamku burgrabia, zarządzający okolicznymi dobrami z ramienia biskupstwa, natomiast na początku XV wieku Dřevčice przeszły w ramach zastawu w ręce drobnej szlachty, Tluksów z Vrábí oraz Vrábskich z Vrábí. Nowi właściciele, jako iż trzymali zamek jedynie jako zabezpieczenie długów biskupstwa, nie dbali o jego stan. W 1444 roku budowlę opisano jako zaniedbaną i posiadającą uszkodzone mury. Dřevčice pozostały jednak w rękach rodziny Vrábskich, od których biskupi kilkakrotnie na próżno próbowali je wykupić.
   W drugiej połowie XVI wieku Dřevčice przyłączone zostały do majątku brandýskiego, który w 1586 roku kupił cesarz Rudolf II od Hynka Vrábskiego. W 1630 roku zamek wraz ze wszystkimi zabudowaniami gospodarczymi spłonął, lecz w kolejnych latach odbudowano go. Wiadomo iż w 1638 roku brandýski hejtman Dejm ze Stříteže zwracał się do królewskiej komory o gont na pokrycie dachów zamkowych. W takim stanie budowla przetrwała do połowy XVIII wieku, kiedy to zamek gruntownie przebudowano na spichlerz.

Architektura

   Niewielki zamek wzniesiono w północnej części wsi, w pobliżu stawu i połączonego z nim potoku. Zbudowany zotał na planie nieregularnego pięcioboku z lekko załamaną kurtyną północno – zachodnią. Wewnętrzny dziedziniec wytyczony został przez masywny mur obronny z zaokrąglonymi narożnikami i poprzedzony od zewnątrz fosą. Zabudowa mieszkalna przystawiona została do muru po stronie wschodniej. W średniowieczu stał tam wąski budynek wypełniający całą szerokość dziedzińca. Drugi mniejszy dom, prawdopodobnie przeznaczony do celów gospodarczych, usytuowano po stronie północnej. Wjazd do zamku znajdował się po przeciwnej, południowej stronie, mniej więcej pośrodku kurtyny muru.

Stan obecny

   Do dnia dzisiejszego zachował się mur obwodowy zamku, natomiast cała zabudowa wewnętrzna uległa gruntownej przebudowie na nowożytny spichlerz. Obecnie zabytek sprawia wrażenie zaniedbanego i wykorzystywanego do celów gospodarczych, dlatego jego zwiedzanie może być utrudnione lub niemożliwe.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Anderle J., Brych V., Chotěbor P., Durdík T., Fišera Z., Procházka Z., Rykl M., Slavík J., Svoboda L., Úlovec J., Encyklopedie českých tvrzí, t. 1, Praha 1997.