Historia
Skały i jaskinie w okolicach Drábovna były zamieszkiwane już w początkach epoki kamiennej, około III tysiąclecia p.n.e., prawdopodobnie przez wędrownych łowców zwierząt i zbieraczy, a następnie osiadłą najstarszą populację rolniczą. Ciągłość osadnictwa utrzymywała się również w późnej epoce kamienia, epoce brązu i początku epoki żelaza. W tych ostatnich mieszkańcy należeli do kręgu kultury pól popielnicowych oraz kultury śląsko-platěnickiej.
Średniowieczny zamek, a w zasadzie gródek strzegący starego szlaku handlowego przez Dolinę Izery, prawdopodobnie powstał w XIII wieku. Według legendy mieszkał w nim Dráb (złoczyńca, złodziej), który porwał młodą kobietę z pobliskiej wioski Záborčí, a ta zabiła porywacza dzięki pomocy kata z Turnova. Historyczne źródła pisemne natomiast o zamku nic nie zanotowały, nie została przekazana nawet jego oryginalna nazwa.
Na podstawie znalezisk archeologicznych wiadomo, że gródek funkcjonował również w XIV i XV wieku. Mógł być wówczas wysuniętą strażnicą związaną z pobliskim zamkiem Frýdštejn, a w konsekwencji mógł brać udział w walkach katolików z husytami, zwłaszcza w trakcie oblężenia Frýdštejnu w 1432 roku przez wojska bożych bojowników pod dowództwem Oty z Lozy i Jana Čapka. Nie wiadomo kiedy ostatecznie porzucone lub zniszczone zostały zabudowania w Drábovna. Być może nie przetrwały one okresu wojen husyckich i licznych w latach 40-tych XV wieku wypraw rabunkowych.
Architektura
Średniowieczny zamek wzniesiono na kilku skalnych ostańcach o wysokości dochodzącej aż do 20 metrów, usytuowanych na wzgórzu nad doliną rzeki Izery meandrującej po stronie wschodniej i południowej. Od zachodu natomiast stoki wzniesienia znajdowały zakończenie w mniejszym strumieniu Vazoveckým. Natura uformowała ze skał cypel, wydłużony na linii wschód – zachód, oddzielony od reszty terenu na wschodzie szeroką szczeliną, przez którą zapewne przerzucono drewniany most.
Zabudowania zamku były w całości drewniane, mocowane w otworach i podłużnych rowkach żłobionych w skale, w których osadzano belki utrzymujące na podłożu całą konstrukcję. Głównym obiektem był czworoboczny w planie budynek, być może o charakterze wieży mieszkalnej, usytuowany w najbardziej na zachód wysuniętej części cypla. Forma skały sugerowałaby, iż miał on w planie kształt zbliżony do litery L, z niewielkim ryzalitem po stronie północno – zachodniej. Po stronie wschodniej, przed frontową ścianą budynku znajdowała się wąska szczelina przez którą musiała być przerzucana kładka, być może zwodzona.
Skalny ostaniec po wschodniej stronie głównego budynku miał nieco większe wymiary, w planie zbliżone do trójkąta. Usytuowany mógł tam być mały dziedziniec z pomocniczą zabudową, otoczony wzdłuż krawędzi skał drewnianym lub wiklinowo – glinianym ogrodzeniem. Znajdował się tam również wykuty w skale niewielki zbiornik, zapewniający mieszkańcom zamku wodę deszczową. Dalej po stronie wschodniej większa szczelina pełniła rolę wspomnianego wyżej przekopu. W skale wyciosano schody wiodące do jego dna, ale główne wejście musiało prowadzić górą po drewnianym moście. Być może po drugiej stronie przekopu kolejne drewniane obwarowania pełniły rolę przedbramia czy też przedmościa.
Stan obecny
Zamek nie zachował się do czasów współczesnych, widoczne są jedynie wykute w skałach otwory mocujące drewniane elementy dawnej warowni. Podziwiać można natomiast ciekawe i urokliwe formacje skalne, na które wstęp jest wolny. Umieszczono na nich mostki pozwalające dostać się na bardziej wysunięte skalne ostańce.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Durdík T., Ilustrovaná encyklopedie českých hradů, Praha 2009.
Špráchal P., Drábovna. Zbytky po hrádku severně od Turnova, Hukvaldy-Dobrá 2013.