Dolní Štěpanice – zamek

Historia

   Zamek został wzniesiony na przełomie XIII i XIV wieku z inicjatywy Jana z Valdštejna, syna Zdenka, założyciela zamków Turnov i Valdštejn. Był on lokalnym centrum administracyjnym zabezpieczającym kolonizowane okoliczne ziemie. Pierwsza wzmianka o nim pojawiła się w źródłach pisanych w 1304 roku. W latach 1360-1398 zamek dzierżył Jan, wnuk Zdenka, zasiadający w latach 80 i 90-tych XIV wieku w ziemskich i dworskich sądach. W latach 1406-1418 osiedlił się w Štěpanicach Heník z Valdštejna, którego syn Jan należał w okresie wojen husyckich do czołowych panów katolickich. Potomkowie Jana: Jindřich i Hynek, choć katolicy, stali po stronie husyckiego króla Jerzego z Poděbradów, za co zostali w 1466 roku nagrodzeni wsią Vrchlabí. Na początku XVI wieku zamek Štěpanice przestał pełnić funkcje mieszkalne. W 1543 roku był już opisywany jako opuszczony.

Architektura

   Założenie składało się z trzech części: zamku górnego i dwóch podzamczy, a całość, poza wschodnią stroną chronioną przez strome zbocza, otoczona była ziemnym wałem i fosą o formie półokręgu. Wjazd do zamku prawdopodobnie znajdował się po północno – zachodniej stronie na niewielkim spłaszczeniu terenu, gdzie ulokowano podzamcze, zabezpieczone od północnego – wschodu zewnętrznym murem parchamu. Zabudowa gospodarcza tej części zamku była wyłącznie drewniana. Za kolejnym przekopem znajdował się dwudzielna część zamku z wyżej położonym rdzeniem i niżej usytuowaną częścią południowo – wschodnią. W najwyższym punkcie wzgórza wzniesiono cylindryczną wieżę przeznaczoną jedynie do obrony (stołp). Dominowała ona nad bramą i trójprzestrzennym domem mieszkalnym po którym pozostały wyciosane w skale dwa niewielkie pomieszczenia i piwnica. W pobliżu usytuowana była zapewniająca mieszkańcom wodę studnia. Położone na południe od zamku górnego drugie podzamcze zapewne pełniło funkcje gospodarcze – produkcyjne i służebne. Jego obronę zapewniała wysunięta w kierunku południowo – wschodnim trójboczna wieża, utworzona przez wysunięcie i załamanie muru obwodowego.

Stan obecny

   Obecnie na mocno zalesionym terenie z zamku górnego zachowały się jedynie  małe fragmenty murów. Na obszarze podzamcza przetrwała część muru obwodowego z częścią trójbocznej wieży. Wstęp na teren ruin jest wolny, lecz nie prowadzi do niego żaden szlak turystyczny, a jedynie zwykła ścieżka.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Durdík T., Ilustrovaná encyklopedie českých hradů, Praha 2009.

Hrady, zámky a tvrze v Čechách, na Moravě a ve Slezsku. Východní Čechy, t. VI, red. Z.Fiala, Praha 1989.