Chvalkovice – zamek

Historia

   Zamek w Chvalkovicach został prawdopodobnie zbudowany w pierwszej połowie XIV wieku. Jego pierwszym znanym właścicielem był w 1370 roku Petr z Chvalkovic. Po roku 1409 należał do Paška Plesova z Heřmanic, a od połowy XVI wieku jego posiadaczami byli przedstawiciele miejscowej rodziny Chvalkovskich z Hustířan. Dzierżyli oni Chvalkovice aż do 1600 roku, kiedy to zostały zakupione przez Petra Dobřenskiego z Dobřenic. Za Ferdynanda Rudolfa Dobřenskiego doszło w 1678 roku do gruntownej przebudowy zamku w barokową rezydencję. Potomkowie Ferdynanda dzierżyli zamek do 1792 roku, kiedy to został nabyty przez księcia Petra Birona. W 1945 majątek został przejęty przez skarb państwa, a budynek zaczął służyć celom gospodarczym.

Architektura

   Średniowieczny zamek został zbudowany na skalistym cyplu w zakolu Czarnego Potoku. W swej najstarszej fazie z połowy XIV wieku uzyskał on obwód murów obronnych o ścianach dochodzących do 2 metrów grubości i o migdałowatym w planie kształcie, wydzielającym wewnątrz dziedziniec o wymiarach około 42 x 32 metry. Mury przeprute były charakterystycznymi dla tego okresu szczelinowymi otworami strzelczymi. Bramę, która była jedynie prostym wejściem przeprutym w murze, umieszczono po stronie północno – wschodniej. Zabudowę tworzyły dwa budynki dostawione do wewnętrznych ścian murów w części północno – wschodniej i południowo – zachodniej, przy czym ten drugi uważa się za starszą i główną zabudowę mieszkalną.
   W drugiej połowie XV wieku wzniesiono budynek bądź wieżę mieszkalno – obronną przy kurtynie północno – zachodniej oraz mniejszą czworoboczną wieżę bramną na miejscu dawniejszego wjazdu na teren dziedzińca zamkowego i starszego budynku. Wyburzony został także cały zachodni fragment pierwotnego muru obronnego, a nowy o nieco mniejszej grubości został wzniesiony wyżej na stoku.

Stan obecny

   Główny budynek zamkowy i dawna wieża bramna zostały całkowicie przekształcone w stylistyce barokowej, a po stronie zachodniej dodatkowo powstało nowożytne skrzydło. Z pierwotnego założenia widoczne są fragmenty muru obronnego po stronie zachodniej i południowej wraz z reliktami przystawionego do niego budynku. Wnętrza przekształconej zabudowy z pewnością kryją pierwotne, średniowieczne mury. Obecnie rezydencja znajduje się w rękach prywatnego właściciela, który przeprowadza jej renowację.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Anderle J., Brych V., Chotěbor P., Durdík T., Fišera Z., Procházka Z., Rykl M., Slavík J., Svoboda L., Úlovec J., Encyklopedie českých tvrzí, t. 1, Praha 1998.

Hrady, zámky a tvrze v Čechách, na Moravě a ve Slezsku. Východní Čechy, t. VI, red. Z.Fiala, Praha 1989.