Chřešťovice – zamek

Historia

   Wieś Chřešťovice w średniowieczu podzielona była na dwie części. W  jednej znajdował się dwór obciążony mańskimi powinnościami względem zamku Zvíkov, po raz pierwszy wspomniany w źródłach pisemnych w 1323 roku. Druga część była natomiast majątkiem biskupów praskich, którzy od 1484 roku oddali ją w zastaw. Na oddanie dworu w dziedziczną własność zezwolił w 1479 roku król Władysław II Janowi Radkovicowi z Mirovic, który gospodarzył w nim już od 1461 roku.
   Niewielki, późnogotycki zamek powstał prawdopodobnie w drugiej połowie XV wieku, lecz po raz pierwszy został wspomniany w dokumentach źródłowych dopiero w 1529 roku. Ufundował go najpewniej Jan Radkovic na miejscu starszego dworu. Po jego śmierci przypadł on w 1509 roku najstarszemu synowi o imieniu Petr, a następnie Oldřichowi. Od połowy XVI wieku zamek na skutek koligacji małżeńskich dwóch córek Oldřicha przeszedł do rąk rodziny Kaleniców z Kalenic, którzy być może rozpoczęli pierwsze renesansowe przebudowy obiektu.
   W XVII wieku właściciele rezydencji zmieniali się dość często, aż w 1695 roku budowlę zakupił Zikmund Ludvík Trauttmannsdorf. Od 1711 roku właścicielami byli Schwarzenbergowie, którzy osiem lat później dokonali przebudowy barokowej. Ostatnie znaczniejsze przemiany nastąpiły w 1819 roku, kiedy zamurowano częściowo krużganki od strony wewnętrznego dziedzińca.

Architektura

   Niewielkie założenie mieszkalno – obronne wzniesiono na planie prostokąta na niewielkim wzniesieniu. Składało się ono z obwodu murów obronnych i głównego budynku który zamykał dziedziniec po stronie północnej. Dodatkowa zabudowa gospodarcza być może znajdowała się przy kurtynie południowej. Mury obronne zostały wzmocnione dwoma czworobocznymi ryzalitami oraz dwoma narożnymi wieżyczkami, niewiele wystającymi poza obwód obronny. Początkowo były one otwarte od strony dziedzińca lub zamknięte ściankami z materiałów nietrwałych. W ryzalicie zachodnim najprawdopodobniej znajdowała się brama wjazdowa.
   Główny budynek mieszkalny miał mury grube na około 1,5-1,6 metra. Zamykały one na poziomie przyziemia trzy pomieszczenia o różnej wielkości przykryte sklepieniami kolebkowymi. Zapewne wzorem innych zabudowań średniowiecznych pełniły one funkcje gospodarcze, podczas gdy komnaty reprezentacyjne i mieszkalne usytuowane były na piętrach. Najwyższa kondygnacja pierwotnie mogła być konstrukcji drewnianej lub szachulcowej.

Stan obecny

   Obecnie budowla zatraciła całkowicie pierwotne cechy stylowe, jest też poważnie zaniedbana i wymaga remontu. Najwięcej średniowiecznej substancji kryją mury północno – wschodniego skrzydła, częściowo także wschodniego i południowego, które pochłonęły dawny mur obronny.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Anderle J., Brych V., Chotěbor P., Durdík T., Fišera Z., Procházka Z., Rykl M., Slavík J., Svoboda L., Úlovec J., Encyklopedie českých tvrzí, t. 1, Praha 1998.
Durdík T., Kašička F., Nechvátal B., Hrady, hrádky a tvrze na Písecku, Písek 1995.