Historia
Zamek został wzniesiony na początku XIV wieku, z inicjatywy ówczesnych właścicieli Rudolca. Pierwsza pośrednia wzmianka pisemna o nim pojawiła się w 1351 roku, gdy z Rudolca mianował się niejaki Pešík, być może bezpośredni potomek fundatora budowli. Dwa lata później zapisał on swemu bratu Janowi trzecią część zamku. Potomkowie braci zamieszkiwali Rudolec do końca XIV wieku.
W 1406 roku margrabia morawski Jošt (pol. Jodok) przekazał zamek wraz z osadą Vilémovi z Miličína, przy czym miejscowe dobra uwolnił on wówczas z powinności lennych. Biskup ołomuniecki Pavel z Miličína oraz jego brat Vilém w 1446 roku sprzedali majątek rudolecki niejakiemu Drhovi z Dolan. Kolejnym znanym z przekazów pisemnych właścicielem zamku był od 1464 roku Václav z Maříže, za pośrednictwem którego córki, w 1499 roku Rudolec przypadł Janowi z Osečan.
W XVI stuleciu zamek stał się własnością rodziny Hodickich z Hodic, która rozpoczęła renesansowe przekształcenia budowli. Kolejne, tym razem barokowe przebudowy, przeprowadzono w drugiej połowie XVII wieku, w czasach panowania na zamku rodziny Trautsonov. W 1860 roku wielki pożar zniszczył zamek, co stało się impulsem do odbudowy i zarazem całkowitej przebudowy w stylu neogotyckim. Właścicielem Rudoleca był wówczas Angelo Picchioni, który sam zaprojektował plany odbudowy. Po drugiej wojnie światowej rezydencja popadła w zaniedbanie.
Architektura
Zamek został wzniesiony na płaskim terenie, dlatego zdecydowano się otoczyć go szeroką, nawodniona fosą. Jego rdzeń o wymiarach 26 x 24 metry miał z grubsza owalny kształt o zagiętych narożnikach ukształtowanych z krótkich i prostych odcinków muru. Najstarszymi elementami były: obwód muru obronnego o dość niewielkiej grubości wynoszącej 1,2 metra, czworoboczna wieża, wpisana w obwód muru, ale wysunięta ku fosie jedynie w niewielkim stopniu, a także dom mieszkalnym tworzący południową część założenia.
Wieża miała wymiary u podstawy 5,5 x 5,5 metra, z murem w przyziemiu o grubości 2 metrów. Jej bryła sięgała około 20 metrów wysokości i mieściła cztery piętra ponad przyziemiem. Ciemna i ciasna podsklepiona komora w przyziemiu pełnić mogła jedynie rolę celi lub spiżarni. Piętra ze względu na mniejszą grubość murów miały nieco większą przestrzeń, ale zapewne i tak nie pełniły funkcji mieszkalnych. Rolą wieży była przede wszystkim ochrona pobliskiej bramy po stronie zachodniej, stanowić też mogła miejsce ostatecznego schronienia. Na środkowej kondygnacji umieszczono portal, który wiódł od północy na obronną galerię.
Prawdopodobnie w XV wieku zamek rozbudowano, wznosząc wysunięte przed pierwotny obwód skrzydło zachodnie, przez które poprowadzono przedłużoną bramę wjazdową. Za nią ukształtowało się obwarowane przedzamcze, zaopatrzone we własne mury obronne, przystawione do ich wewnętrznych ścian zabudowania mieszkalno – gospodarcze oraz wieżę bramną po stronie południowej, ustawioną za przedłużoną częścią fosy rdzenia zamku.
Stan obecny
Dawny średniowieczny zamek to dziś neogotycki pałac, który od strony zewnętrznej całkowicie zatracił pierwotne cechy stylistyczne, choć jego mury pod nowożytnymi elewacjami muszą zawierać elementy pierwotnych zabudowań, zwłaszcza domu południowego, skrzydła zachodniego, a nawet całej pierwotnej wieży. Ta ostatnia jest dziś nadbudowana dwoma dodatkowymi pietrami i neogotyckimi wieżyczkami, ale w jej północnej części zachował się zamurowany gotycki portal. Po okresie długoletniej dewastacji budynku, w ostatnim czasie rozpoczęto prace renowacyjne.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Anderle J., Brych V., Chotěbor P., Durdík T., Fišera Z., Procházka Z., Rykl M., Slavík J., Svoboda L., Úlovec J., Encyklopedie českých tvrzí, t. 1, Praha 1998.
Hrady, zámky a tvrze v Čechách, na Moravě a ve Slezsku. Jižní Morava, t. I, red. Z.Fiala, Praha 1981.
Plaček M., Hrady a zámky na Moravě a ve Slezsku, Praha 1999.
Plaček M., Ilustrovaná encyklopedie moravských hradů, hrádků a tvrzí, Praha 2001.