Bošovice – zamek

Historia

   Pierwsza, zapewne jeszcze drewniana siedziba mieszkalno – obronna, wzmiankowana była w Bošovicach w 1299 roku w przydomku szlachcica o imieniu Petr. Później siedzibę tą odnotowywano jeszcze w 1365 roku, gdy znajdowała się w majątku panów z Kunštátu, w 1398 roku, oraz w 1415 roku gdy przeszła na Jana Kosa z Okrašovic.  Murowany zamek powstał w czasach husyckich, prawdopodobnie po spaleniu wcześniejszej budowli, o czym świadczą odnalezione ślady spalenizny. Fundatorem nowego zamku był Jimram z Doubravic, a od 1437 roku jego właścicielem był Jan Zajíc z Valdeku. Jan dzierżył zamek jeszcze w 1460 roku, prawdopodobnie za swego życia wciąż dokonując stopniowej wymiany drewnianych elementów budowli na murowane. Po 1480 roku prace nad rozbudową kontynuował Aleš z Polánky i jego synowie. W XVI stuleciu ród Bošovskich znacznie się rozrósł, a właściciele zmieniali się często. Około 1560 roku zamek został przebudowany przez Katarzynę Buchlovską z Domamyslic w renesansową rezydencję, a pod koniec XVII stulecia dokonano dalszych, tym razem barokowych przekształceń.

Architektura

   Niewielki zamek został wzniesiony na planie nieregularnego czworoboku o trapezowatym kształcie wielkości około 31 x 26-30 metrów. W obwód fortyfikacji po stronie południowej wpisano dwa budynki mieszkalno – gospodarcze, być może wieżowego charakteru, oraz narożną, czworoboczną wieżę usytuowaną  w narożniku północno – zachodnim.
   Wieża o wymiarach 8,8 x 7,5 metrów była najstarszym murowanym elementem założenia, wzniesionym przez Jimrama z Doubravic w pierwszej połowie XV wieku. Na przełomie XV i XVI wieku została nabudowana o najwyższą, ceglaną kondygnację, która prawdopodobnie zastąpiła wcześniejszą drewnianą lub szachulcową. W okresie tym sklepiono również piwnice i wstawiono bogato zdobione portale siodłowe.
   Obwarowania zamku początkowo składały się z umocnień drewniano – ziemnych, dopiero około 1480 roku zostały zastąpione wąskim ceglanym murem obronnym, który zamknął wspomniany  trapezowaty obszar dziedzińca. Zewnętrzną strefę obrony stanowił rów i ziemny wał. Być może na przełomie XV i XVI stulecia dobudowany został zewnętrzny mur parchamu.

Stan obecny

   W zachowanym do czasów współczesnych zamku, pomimo znaczących renesansowych i barokowych przekształceń, które doprowadziły do ujednolicenia bryły warowni, wciąż widoczna jest gotycka wieża z XV wieku. Wewnątrz zachowała się spora ilość późnośredniowiecznych detali architektonicznych, między innymi portale i sklepienia. Jakiś czas temu rozpoczęto prace renowacyjne naz zamku, lecz niestety nie zostały one dokończone i zaczął on ponownie popadać w ruinę. Podobno od 2006 roku na zamku ponownie rozpoczęto organizowanie imprez kulturalnych.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Hrady, zámky a tvrze v Čechách, na Moravě a ve Slezsku. Jižní Morava, t. I, red. Z.Fiala, Praha 1981.
Plaček M., Ilustrovaná encyklopedie moravských hradů, hrádků a tvrzí, Praha 2001.