Bludov – zamek

Historia

   Zamek prawdopodobnie został wzniesiony około połowy XIII wieku przez przedstawiciela starej morawskiej szlachty, Bluda III, wnuka Bluda zwanego Starym. Blud I pisał się z Bludova już w dokumencie z 1200 roku, który jednak w rzeczywistości był XIV-wiecznym falsyfikatem. Faktyczne potwierdzenie istnienia zamku w źródłach pisanych miało miejsce dopiero w 1340 roku, gdy Bludov znajdował się już w posiadaniu panów z Nechvalína. Do budowy zamku, początkowo głównej siedziby Bludowców, dojść musiało przed przejęciem przez nich w 1278 roku Starego Jičína.
  
W 1346 roku zamek przeszedł na własność jednej z najpotężniejszych wówczas rodzin czeskich i morawskich – panów z Lipy. Od Čenka z Lipy przeszedł w ręce margrabiego Jana Jindřicha, a po jego śmierci w 1375 rok Bludov odziedziczył jego syn Prokop. Ten pod koniec XIV wieku odsprzedał Bludov panom z Kunštátu. Jeden z przedstawicieli rodu nowych właścicieli, Smil z Kunštátu, miał w latach 1412-1419 dokonywać z zamku licznych rabunków.
   Zamek Bludov prawdopodobnie przetrwał burzliwy okres wojen husyckich bez większych strat, gdyż w 1436 roku cesarz Zygmunt Luksemburczyk oddał go w zastaw Benešovi z Valdštejna, a ten osiadł w nim na stałe. W drugiej połowie XV wieku nowym właścicielem zamku został możnowładca Jiří Tunkl z Brníčka. Był on stryjem króla Jerzego z Podiebradów, dlatego w trakcie wojny czesko – węgierskiej z Maciejem Korwinem, w 1471 roku Bludov został zdobyty i zniszczony przez wojska węgierskie.

Architektura

   Zamek zbudowany został na cyplu rozległego wzgórza, wysuniętego ku południowi w stronę Mohelnickiej Brázdy, podłużnego, płytkiego rowu tektonicznego o falistej powierzchni, poprzecinanego dopływami rzeki Morawy. Za sprawą cyplowego usytuowania, zamek chroniony był stromymi zboczami od wschodu, południa i zachodu. Na północy fragment płaskiego wydłużonego terenu, zlokalizowanego przed kolejnymi zboczami pnącymi się ku kulminacji wzgórza na północnym – wschodzie, wykorzystany został do usytuowania podzamcza.
   Rdzeń zamku miał w przybliżeniu owalny kształt o wymiarach 65 x 30 metrów. Jego głównym elementem prawdopodobnie była usytuowana w północnej części dziedzińca czworoboczna wieża lub budynek o wieżowym charakterze. Ponadto kolejne zabudowania przystawione były do muru obronnego po stronie zachodniej. Teren na południu i wschodzie prawdopodobnie posiadał dodatkowe obwarowania tworzące z tamtych stron międzymurze, wykorzystywane jako droga wjazdowa, prowadząca do usytuowanej na północnej stronie bramy. Dostęp do niej zapewniał drewniany most przerzucony ponad suchą fosą. Zamek górny otaczały dwa obwody ziemnych wałów: jeden wychodził z północno – wschodniego narożnika i dochodził do strony północno – zachodniej, drugi otaczał całe założenie. Prawdopodobnie wały zwieńczone były drewnianymi palisadami bądź częstokołami, chroniącymi poprowadzony za nimi chodnik straży.
   Podzamcze po stronie północnej oddzielono od zamku górnego dwoma przekopami, przy czym druga z fos miała aż 22 metry szerokości. Wymiary dziedzińca podzamcza wynosiły około 60 x 60 metrów, dlatego z powodzeniem mogło pomieścić zbrojne drużyny okresu wojen husyckich. Teren w północno – wschodnim narożniku podzamcza wskazywałby na funkcjonowanie tam mniejszego gródka, otoczonego własnymi obwarowaniami, ale i stanowiącego zarazem część fortyfikacji podzamcza.

Stan obecny

   Zamek nie zachował się do czasów współczesnych. Widoczne są jedynie doły i nierówności terenu, pozostałe prawdopodobnie po podpiwniczonych lub częściowo zagłębionych w podłożu budynkach, a także pozostałości dawnych obwałowań ziemnych. Na gęsto porośnięty roślinnością obszar zamku prowadzi niebieski i zielony szlak turystyczny ze wsi Bludov.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Hrady, zámky a tvrze v Čechách, na Moravě a ve Slezsku. Severní Morava, t. II, red. Z.Fiala, Praha 1983.
Plaček M., Hrady a zámky na Moravě a ve Slezsku, Praha 1999.

Plaček M., Ilustrovaná encyklopedie moravských hradů, hrádků a tvrzí, Praha 2001.