Historia
Zamek Blansek został ufundowany w XIII wieku przez biskupa ołomunieckiego Bruno z Schaufenbergu (Šaumburku), a po raz pierwszy został wspomniany w źródłach w 1275 roku. W XIV stuleciu został naprawiony i prawdopodobnie powiększony o przedzamcze. Należał wówczas do biskupich lenników z których pierwszym był Erhart z Kunštátu. Podczas wojen husyckich Blansek stał się jednym z punktów oparcia dla biskupa Jana Železného przeciwko husytom. Z tego powodu w 1424 roku splądrowali oni okolice Blanska, zapewne przy okazji niszcząc i zamek. Ich ponowny niszczący najazd miał miejsce parę lat później, w 1431 roku, jednak później warownia musiała wciąż funkcjonować, gdyż w 1440 roku odbyło się w niej spotkanie biskupich lenników. Ostatecznie zamek został zniszczony w połowie XV wieku, prawdopodobnie z powodu pożaru. W 1461 roku był już opisywany jako opuszczony. Według tradycji jeszcze w czasie wojny trzydziestoletniej został tymczasowo przystosowany do obrony przed Szwedami.
Architektura
Dwuczęściowa warownia składała się z zamku górnego o wymiarach 70 × 25 metrów, wzniesionego na skalnym cyplu oraz położonego nieco niżej i oddzielonego podwójnym głębokim rowem podzamcza. Fosa ta miała 8 i 13 metrów szerokości, była wykuta w skale i przedzielona około 3 metrowej szerokości fragmentem ziemi. Położony po wschodniej stronie zamek górny składał się z obwodu kamiennych murów o grubości 2,5 metra i wysokości około 9 metrów, wewnątrz których umieszczono sześcioboczny, piętrowy budynek mieszkalny. Być może był on na poziomie wyższej kondygnacji skomunikowany z gankiem obrońców na koronie murów. Prawdopodobnie wewnętrzny dziedziniec przedzielony był poprzeczną ścianą, wydzielającą mniejszy, zapewne gospodarczy majdan. Brama znajdowała się albo od strony północno – wschodniej i umieszczona była w wieży wysuniętej przed lico murów, albo od strony południowej, na terenie tamtejszego międzymurza. Być może kolejna, mniejsza wieża strażnicza umieszczona była przy podwójnej suchej fosie oddzielającej zamek od podzamcza. Szczególną cechą zamku była jaskinia, połączona z dolnymi, podziemnymi pomieszczeniami.
Głównym elementem podzamcza (100 na 42 metry w najszerszym miejscu), była czworoboczna wieża o wymiarach 11×15 metrów, umieszczona w najwyższym punkcie i otoczona obwodem murów obronnych. Chroniła ona drogę dojazdową do zamku i bramę podzamcza, która podobnie jak zamek górny chroniona była fosą.
Stan obecny
Zamek przetrwał w postaci słabo zachowanej trwałej ruiny, położonej w gęsto zalesionym terenie. Widoczne są głównie relikty domu mieszkalnego z dużymi oknami i muru obwodowego. Jego odnalezienie może być utrudnione z powodu słabego, a właściwie mylnego oznakowania.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Plaček M., Ilustrovaná encyklopedie moravských hradů, hrádků a tvrzí, Praha 2001.
Plaček M., Ilustrovaná encyklopedie moravských hradů, hrádků a tvrzí. Dodatky, Praha 2007.
Strona internetowa hrady.cz, hrad Blansek.