Arnoštovice – kościół św Szymona i Judy

Historia

   Kościół św. Szymona i Judy w Arnoštovicach zbudowany został po połowie XIII wieku w stylistyce wczesnogotyckiej, zaś w XIV stuleciu częściowo przekształcony zgodnie z panującą modą pełnego gotyku. W źródłach pisanych po raz pierwszy odnotowano go jako świątynię parafialną dopiero w 1352 roku. W 1732 roku wybudowano przy jego narożniku murowaną wieżę, która zastąpiła starszą konstrukcji drewnianej. W 1892 roku cała budowla została odnowiona.

Architektura

   Kościół  otrzymał stosunkowo prosty układ. Wzniesiony został na planie prostokąta o wymiarach 11,4 x 6,2 metra, bez wydzielonego zewnętrznie z bryły prezbiterium, z prostokątną zakrystią przy wschodniej części ściany północnej korpusu. Wejście do kościoła utworzono w ścianie zachodniej, w ostrołucznym portalu o profilowanych wałkami i wklęskami ościeżach i archiwolcie, zdobionej dodatkowo tzw. wolimi oczami (motyw wypukłego owalu). Okna korpusu mocno rozglifiono. Początkowo zamknięte były trójliśćmi lub miały formę lancetowatą. W XIV wieku część z nich została powiększona, zamknięta ostrołukami i dodatkowo wypełniona maswerkami.
   Wnętrze korpusu podzielono na trzy kwadratowe przęsła przykryte dość wysokim sklepieniem krzyżowo – żebrowym (na wysokości 9 metrów), przy czym dwa zachodnie przęsła otrzymały minimalnie mniejsze wymiary od wschodniego, prezbiterialnego. Różnicę tą wytworzyło pogrubienie muru północnego kościoła (szerokości 2,4 metra), w którym umieszczony został prosty bieg schodów wiodących na emporę w zachodniej części kościoła. Żebra sklepienne utworzono masywne, ale osadzone na drobnych konsolach. Spięto je zwornikami o kształcie płaskorzeźbionych liści. Przęsło prezbiterialne oddzielone zostało od zachodniej części kościoła nieprofilowaną arkadą tęczy.

Stan obecny

   Kościół został częściowo przebudowany w czasach nowożytnych, zwłaszcza górna partia zakrystii i oba szczyty przy krótszych bokach korpusu. Dostawiona została do niego niesymetrycznie czworoboczna wieża przy narożniku południowo – zachodnim, także wieżyczka przy ścianie północnej, oraz kruchta południowa. Średniowieczne okna zachowały oryginalne ościerza a ich maswerki odnowiono. Z okresu wczesnego gotyku przetrwało okno zachodnie w ścianie południowej.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Líbal D., Katalog gotické architektury v České republice do husitských válek, Praha 2001.
Podlaha A., Šittler E., Soupis památek historických a uměleckých v Království Českém. Politický okres sedlčanský,  Praha 1898.