Historia
Pierwsze wzmianka o Kožlanach pochodzi z 1230 roku, kiedy to król Wacław I przekazał je klasztorowi cystersów w Plasach za 200 talentów srebra. Już jednak w 1238 roku wymienił Kožlany za wieś Žihli i prawdopodobnie wkrótce potem rozpoczęto budowę niewielkiego myśliwskiego zamku. Źródła pisemne wspominają w 1240 i 1245 roku warownię o nazwie Nowy Zamek, a w 1250 roku Angerbach. Zamek Angerbach u Kožlan miał jednak tą samą nazwę co zamek Týřov, także nazywany Angerbach, dlatego informacje te dotyczyć mogą tej drugiej warowni, tym bardzie, iż obie budowle należały do tego samego majątku. Pierwotnie zapewne poprzedzone były określeniami „Mały” i „Duży”, które z czasem zanikły. Mniejszy zamek u Kožlan miał funkcję budowli pomocniczej i przeznaczonej jedynie na okres przebywania władcy na polowaniach w pobliskich lasach.
W 1351 roku Karol IV obdarzył wieś Kožlany prawem miejskim z możliwością odbywania cotygodniowego targu. W 1360 roku przekazał Angerbach i miasto Kožlany oraz pobliskie wioski Zavidovo, Chmelištná, Všesulov, Broumy, Újezdec i Mlečice w zamian za 1000 kop groszy, nadreńskiemu rycerzowi Janowi, nieślubnemu synowi księcia bawarskiego Rudolfa II. Jan nie cieszył się majątkiem zbyt długo, gdyż już rok później Angerbach ponownie należał do Karola IV. W 1422 roku król Zygmunt obdarował Týrovem i Angerbachem Aleša Holickiego z Šternberka, jednego z czołowych przedstawicieli frakcji katolickiej. Do 1424 roku walczyli z nim husyccy wodzowie Absalom i Žibřid. W toku tych walk zamek Angerbach został prawdopodobnie spalony i od tego czasu popadł w ruinę.
Architektura
Angerbach u Kožlan był warownią typu przechodniego, budowlą o formie pomiędzy grodem a murowanym zamkiem. Został wzniesiony na wzgórzu, otoczonym z jednej strony przez potok Javornica, a z drugiej przez strumień Hradecký. Pierwotnie ich wody rozlewały się szeroko, tworząc w pobliżu bagna i podmokłe tereny. Na szczycie wzniesienia umieszczono prostokątny w planie dom mieszkalny oraz obwód murów obronnych zamykających niewielki dziedziniec. Budynek był częściowo drewniany lub w konstrukcji szachulcowej, a jego tylna ściana była osadzona na wale i stanowiła część obwodu obronnego. Ponadto na zamku górnym znajdował się jeszcze jeden, mniejszy budynek, zapewne o formie ziemianki.
Mostem można było się przedostać na pobliskie drugie wzniesienie, gdzie w przybliżeniu prostokątne w planie, drewniane obwarowania wydzielały podzamcze. Znajdował się tam kolejny budynek, częściowo wykuty w skale i z murami wzniesionymi z kamieni układanych bez użycia zaprawy. Dostęp do niego zapewniały schody umieszczone w szyi na dziedzińcu. Zamek chroniony był dodatkowo systemem rowów i wałów ziemnych. Wał ziemny zabezpieczający czoło podzamcza opinał również bok zamku górnego. Tył budowli od strony głównego budynku zamku górnego zabezpieczony był dwoma przekopami.
Stan obecny
Zamek nie zachował się do czasów współczesnych, widoczne są jedynie niewielkie kamienne relikty dolnych partii oraz dwa wzniesienia na których postawiono budowle.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Durdík T., Ilustrovaná encyklopedie českých hradů, Praha 2009.
Durdík T., Ilustrovaná encyklopedie českých hradů, Dodatky, Praha 2002.
Strona internetowa hrady.cz, hrad Angerbach u Kožlan.