Historia
Zamek Solymos po raz pierwszy pojawił się na pisanych kartach historii w 1379 roku, kiedy to podzielili się nim członkowie rodu Tolcsva, rodziny która swą nazwę zawdzięczała osadzie odnotowywanej już od końca XIII wieku. Budowa zamku prawdopodobnie miała miejsce w czasie wzmożonej działalności budowlanej na Węgrzech w ostatniej ćwierci XIII stulecia. Wtedy też ród Tolcsva stał się na tyle bogaty i wpływowy, iż mógł sobie pozwolić na ufundowanie murowanego zamku. Możliwe również, iż zgodę na jego budowę wydał król Karol Robert, w ramach wynagrodzenia Uzy Tolcsva za jego wierną służbę (Uza brał udział w bitwie pod Rozhanovcami w 1312 roku po stronie Andegawena). Najpóźniej zamek mógł powstać za László Tolcsva w drugiej ćwierci XIV wieku, który służąc wojewodzie Siedmiogrodu Miklósowi Sirokay, miał odpowiednie zaplecze finansowe do budowy Solymos. Zamek nie funkcjonował długo. Już w drugiej wzmiance o nim z 1398 roku określony został jako opuszczony („castrum desolatum Solmus”). Wpływ na to miało zapewne wymarcie członków rodu (dwóch jego przedstawicieli padło w bitwie pod Nikopolis w 1396 roku) oraz usytuowanie na wysokiej i trudno dostępnej górze.
Architektura
Zamek wzniesiono na wyniosłej, dochodzącej do wysokości około 426 metrów n.p.m. górze, dominującej nad doliną strumienia Kazinczy po stronie południowej i doliną strumienia Nagy Egres po stronie północnej. Kształt terenu wpłynął na formę zamku, który w planie uzyskał mocno wydłużony na linii północ – południe obwód muru obronnego o zaoblonych narożach. Jako, że pośrodku teren zamku przecinał naturalny rów, założenie podzielone zostało na dwie części: nieco krótszą i wyżej położoną południową, oraz bardziej wydłużoną i niżej ulokowaną północną. Obie części oddzielono poprzeczną kurtyną muru z bramą pośrodku. Wydaje się, iż część północna pełniła rolę podzamcza, natomiast południowa była główną częścią zamku.
Mniej więcej pośrodku obu części zamku, w ich najwyższych punktach terenu, usytuowane zostały cylindryczne wieże. Wieża północna miała w przyziemiu mury grubości około 2 metrów i średnicę wewnętrzną 4,5 metra. Wieża południowa była nieco mniejsza, z murami grubości 1,8 metra i średnicą wnętrza wynoszącą 4 metry. Wieża podzamcza prawdopodobnie była wolnostojąca, a zabudowania północnej części zamku przystawiono do wewnętrznych ścian muru obronnego. Wieża południowa połączona była natomiast od północy z budynkiem o grubości murów 1,8 metra i wymiarach około 5 x 12 metrów. W przyziemiu dzielił się on na dwa pomieszczenia: wąskie południowe i większe północne. Po zachodniej stronie naturalnego bloku skalnego, który stanowił fundament wieży, utworzono z 13 stopni schody, wiodące na górny poziom małego pomieszczenia o wymiarach około 2 x 2 metry (dolny poziom znajdował się około 1,6 m poniżej najwyższego stopnia). Stamtąd zapewne drewniane schody lub ganek prowadziły do budynku i wieży.
W południowo – wschodniej części górnego dziedzińca funkcjonowała niewielka furta o szerokości 1,1 metra, łącząca Solymos z obniżeniem terenu, oddzielającym zamkowe wzniesienia od reszty grzbietu góry. Furta ta z pewnością była jedynie pomocniczym wejściem do zamku, a główny wjazd musiał znajdować się na terenie podzamcza. Dolny dziedziniec miał bramę albo w części zachodniej, gdzie przed urwiskami znajdowało się trochę wolnego miejsca, albo po stronie północno – wschodniej, gdzie stoki wzniesienia były nieco mniej strome.
Stan obecny
Zamek znajduje się dziś w stanie zaawansowanej ruiny. Widoczne są krótkie i niskie fragmenty muru obwodowego oraz fundamentowe partie obu wież cylindrycznych. Wstęp na teren zabytku jest wolny, ale przygotować się trzeba na wspinaczkę ścieżką poprowadzoną z pobliskiej wsi Komlóska.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Gál-Mlakár V., Komlóska – Pusztavár, „Castrum 7”, 1/2008.
Gál-Mlakár V., Zemplén ismeretlen vára: a komlóskai Pusztavár, “Várak, kastélyok, templomok”, kötetszám december, Pécs 2006.