Historia
Kościół w Tythegston po raz pierwszy wspomniany został w dokumentach pisanych w 1173 roku, kiedy to był własnością opactwa Tewkesbury, choć jego początki mogły być dużo starsze, wczesnośredniowieczne, na co wskazywałoby celtyckie wezwanie i zabytki odnajdywane na terenie cmentarza. Przypuszczalnie w XIII wieku na miejscu pierwszej świątyni wzniesiony został nowy murowany kościół, przebudowany następnie w stylistyce późnogotyckiej w drugiej połowie XV wieku lub na początku XVI wieku. Gruntowną renowację zabytku przeprowadził w 1876 roku John Prichard.
Architektura
Układ średniowiecznego kościoła św. Tudwga był typowy dla wiejskich, XIII-wiecznych, sakralnych budowli. Składał się on z niedużej, prostokątnej w planie, pojedynczej nawy oraz połączonego z nią arkadą tęczy węższego prezbiterium, również wzniesionego na rzucie prostokąta. Prawdopodobnie obie części rozdzielone były drewnianym lektorium, na którego piętro wiodły schody osadzone w płytkim ryzalicie umieszczonym we wschodniej części ściany południowej nawy. Od północy prezbiterium sąsiadować mogło z niedużą kaplicą.
Do kościoła prowadziły trzy ostrołuczne portale. Południowy w murze prezbiterium, który przeznaczony był dla plebana, zachodni wiodący wprost do nawy oraz południowy, poprzedzony XV-wieczną kruchtą. Oświetlenie początkowo zapewniały nieduże, dość wąskie okna zwieńczone trójliściami. W okresie późnego gotyku pojawiła się większa różnorodność. Okna były już dwu i trójdzielne, osadzane w czworobocznych i ostrołucznych ościeżach, zamykane oprócz trójliści także pięcioliściami i łukami w ośle grzbiety.
Stan obecny
Kościół odnowiony został w ostatnich latach i dziś służy celom nie związanym z kultem. Zachował średniowieczną nawę, prezbiterium i kruchtę, nie przetrwała jedynie kaplica po północnej stronie prezbiterium. Część okien została wymieniona w XIX wieku, lecz uchowało się pierwotne północne okno w prezbiterium, XV-wieczne (odnawiane) wschodnie okno prezbiterium oraz zachodnie okno w nawie. Przetrwały także wszystkie trzy średniowieczne portale wejściowe. Wewnątrz widoczna jest XV/XVI-wieczna arkada tęczy.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Salter M., The old parish churches of Gwent, Glamorgan & Gower, Malvern 2002.
Strona internetowa britishlistedbuildings.co.uk, Church of St Tudwg A Grade II Listed Building in Merthyr Mawr, Bridgend.